در خدمتتون هستیم با مبحث این هفته استیج مدرن در مورد درد های مبهمی که برای بسیاری از همکاران دندانپزشک ما به وجود امده است، یا اگر اگاهی مان در مورد زمینه درد های مفصلی و ماهیچه ای و عضلانی بالا نرود،برای دندانپزشکانی که تازه وارد عرضه کار میشوند عملا این درد ها به وجود میایید و در اینده ای نه چندان دور درگیر این مشکلات میشوند.
تقریبا اماری که توسط فیزیوتراپیست ها اعلام شده است در مورد دردهای مفصلی دندانپزشکان اماری چشم گیر است. دردهای مفصلی،ارتروز های گردنی، گرفتگی های ماهیچه ای و به صورت کلی نواحی که یک دندانپزشک برای درمان خود درگیر است از جمله این موارد است. در صورتی که دندانپزشکان ورزش های مربوطه را انجام ندهند دچار این دردها شده و سلامت خود را تحت تاثیر قرار میدهند.
دندانپزشک بدون درد!
موضوعی که وجود دارد اگاهی دندانپزشکان در این زمینه باید بالا برود،تا علاوه بر سلامت جسمانی ارائه خدمات خوبی هم داشته باشیم ، و در کمترین وبهترین زمان بیشترین کیفیت و خدمات را به بیماری که مراجعه میکند داشته باشیم. زیرا شرط ارائه خدمات خوب به بیمار مراجعه کننده سلامت کامل جسمانی و تمرکز بالا بر روند درمان میباشد.
در این هفته از استیج مدرن میزبان جناب اقای دکتر شاهین هستیم. ایشون فیزیوتراپیست و عضو هیئت فیزیوتراپیست های ایران هستند و اطلاعات کاملی را در این زمینه در اختیار ما میگذارند.
اقای دکتر خیلی خوش امدید به استیج مدرن خواهش میکنم خودتان را به مخاطبیان ما معرفی بفرمایین،ما در خدمت شما هستیم.!
با عرض سلام و تشکر از شما سرکار خانم دکتر قربانی و مجموعه کلینیک مدرن که این فرصت را در اختیار بنده قرار دادند تا بتوانم یکسری مطالب و تجربیات خودم را در مورد دردهای مزمن عضلانی که میتواند در همکاران عزیز دندانپزشک ایجاد شود را در اختیار شما قرار بدهم.
امیدوارم این جلسه که به صورت مقدماتی دردهای مزمن عضلانی در دندانپزشکان را به صورت نظری و عملی توضیح میدهیم. در جلسات اینده ضمن استفاده از انها، باعث ارتقا سلامتی آنها، کاهش مشکلات جسمانی آنها و مهم تر از همه مدیریت استرس دندانپزشکان محترم باشد،در واقع فشارها و استرس هایی که بر روح و جسم آنها وارد میشود.
بنده ماشالله شاهین فیزیوتراپیست و فارغ التحصیل از دانشگاه تربیت مدرس هستم. حدود 30سال است که در زمینه درد های عضلانی فعالیت میکنم. از دوران دانشجویی علاقه فراوانی به ستون فقرات و درد های عضلانی داشتم. حتی تز کارشناسی بنده درمان های دستی بیماران کمر درد بود. این تز به صورت کتاب از طرف دانشگاه تربیت مدرس منتشر شد. در ادامه به خاطر علاقه به دردها و بیماری هایی عضلانی در افراد داشتم در همین زمینه حدود 10 کتاب منتشر نمودم که از سوی دانشگاه تربیت مدرس، علوم پزشکی اصفهان، جهاد دانشگاهی و دیگر انتشارات منتشر شده است،و در خدمت شما عزیزان قرار میگیرد.
موضوعی که در خدمت خانم دکتر و مجموعه مدرن هستیم در زمینه دردهای مبهم یا دردهای عضلانی در دندانپزشکان است. بنده قبل از مطرح این موضوع این را عنوان میکنم که دردهای ستون فقرات یک بیماری شغلی است و بسیاری از همکاران گاها به صورت ناخوداگاه نمیپذیرند که برخی از مشاغل خصوصا شغل دندانپزشکی، با توجه به اینکه شغلی با پرستیژ و پردرامد است، اما ایا این درامدی که حاصل میشود همراه با از دست دادن سلامتیشان است یا خیر؟
بنده در این زمینه یکسری اماری است که خدمت دوستان میخوام ارائه بدهم و این موضوع را باز کنیم که شعاری که در این برنامه میخواهیم ارائه دهیم که ایا سلامتی مهم تر است یا کار؟ یا به عبارتی دیگر درمان مهمتر است یا سلامتی؟
آنچه که بیشتر در این برنامه میخواهم توضیح دهم این است که انجام کارهای دندانپزشکی بدون درد است. و تمام تلاش و کوششی که میکنم این است که یکسری مجموعه اقدامات انجام دهیم و یا کارهایی را انجام بدهیم که کار ما با درمان کمتری همراه باشد.
شعاری که داریم تحت عنوان دندانپزشکی بدون درد، شعاری که ما برای این هفته در نظر گرفتیم، گاها ذهن افراد را به این سمت میبرد که درمان دندانپزشکی بدون درد،یا تزریق بی حسی بدون درد و… میباشد.
اما صحبتی که اقای دکتر به آن اشاره کردند شامل حال همکاران محترم و دندانپزشکان محترم میباشد. در واقع این که دندانپزشک محترم بدون کوچکترین دردی در مفاصل و ماهیچه های خود، کار درمان را برای بیمار انجام دهد و تایم مفیدی را برای سلامتی خود قرار دهد.
سوال : اقای دکتر در زمینه اماری که فرمودید در ارتباط با شغل دندانپزشکی و همکارانی که درگیری دارند با این دردهای مفصلی و ماهیچه ای و زمان کاری آنها این اجازه را نمیدهد که به سلامتی خود رسیدگی کنند و طی صحبتی که شما فرمودید سلامتی یا کار؟ میتوانیم بگوییم که اگر سلامتی نباشد اون کار یک طول عمری دارد و بعد از چند سال شاید خیلی دیگر از کارها را یک دندانپزشک در آن وسعتی که میتواند انجام دهد بنابر این مشکلات دیگر نتواند انجام دهد. لطفا این امار را به صورت گسترده تر توضیح دهید و بفرمایید که ایا در همه کشورها این امار را داریم یا تنها در کشور ما این امار بالا است ؟
پاسخ : همانطور که ذکر شد دردهای عضلانی در دندانپزشکان به عنوان یک بیماری شغلی است و بنابراین در تمام کشورها برای دندانپزشکان این مشکلات وجود دارد. منتها در برخی از کشورها مثل ایران به دلیل مشکلات اقتصادی یا مسائل دیگر ممکن است زمان کاری که دندانپزشکان انجام میدهند، بیش از حد باشد به خصوص دندانپزشک هایی که در مراکز دولتی ودرمانگاه ها کار میکنند. به دلیل اینکه حقوق کمتری را به نسبت مراکز خصوصی دریافت میکنند مجبور هستند که بیشتر از توان خود کار کنند، به همین علت شیوع بیماری در کشورهایی مثل ایران به این دلایل ممکن است بیشتر باشد.
- اخرین امارهایی که بنده دارم این است که در انگلستان بر روی 2700مورد دندانپزشک در سال 2017 انجام شده است. چیزی در حدود 65% میزان شیوع دردهای عضلانی را گزارش کرده اند. در ایران نیز امار هایی ارائه شده است که به همین حدود است یعنی حداقل در 54% تا حدود 84% در مراکز اعلام شده است.
نکته ای که باید به ان توجه کنیم این است که، اگر ما در نظر بگیریم که یک دندانپزشک روزی 8 و 5 روز در هفته کار کند و در نهایت در 4 هفته در یک ماه به این صورت کار کند و در سال به عبارتی 11 ماه شود محاسبه شده است که یک دندانپزشک چیزی در حدود 1760 ساعت به حالت نشسته قرار دارد و یعنی یک چیزی در حدود یک سوم از طول عمر خود را به حالت نشسته قرار دارد. این حالت بلا استثناء برای سلامتی ستون فقرات و سلامتی عضلات مشکل ساز است. و بر همین اساس است که انجمن دندانپزشکی امریکا در سال 2006 طی بیانیه مشترکی که با انجمن ایرگونومیک و فیزیوتراپی صادر نمود، کلیه دندانپزشکان را موظف کرده است دوره های اموزشی که در بازاموزی های خود میگذرانند، یا در نمایشگاه ها شرکت های تاسیسات دندانپزشکی دوره هایی را برگذار میکنند حتما دوره های سلامت عضلانی دندانپزشکان را و مسائل ارگونومیک آنها را مطرح شود و دورهای مربوطه گذرانده شود.
- متاسفانه میزان امار و شیوع زیاد است و ما باید کاری کنیم که با همکاری این مجموعه و اموزش هایی که داده میشود این میزان شیوع را کمتر کنیم.
سوال : با توجه به اماری که اقای دکتر فرمودند یک مسئله ای که هست این است که امار اعلام شده متاسفانه امار بالایی است و گاها ممکن است به صورت ناخواسته این مشکلات بر روند درمان بیمار تاثیر بگذارد و خطاهای پزشکی را به همراه داشته باشد، خواهش میکنم اقای دکتر این امار هم در اختیار ما بگذارند و هم چنین عوارضی که این عدم اگاهی جهت حفظ سلامت دندانپزشکان به همراه دارد نیز توضیحاتی را به ما بدهند!
پاسخ : متاسفانه رشته دندانپزشکی با توجه به شرایط خواستی که دارد و اماری که بنده مطالعه کردم در زمینه خطاهای پزشکی دارای رتبه سوم میباشد. یعنی بعد از متخصصین زایمان و متخصصان زیبایی، دندانپزشکان بیشترین مشکلات حقوقی و درگیری های قضایی را داشته اند.
- نکته قابل توجه دیگر در مورد دندانپزشکی این که متاسفانه میزان محکومیت دندانپزشکان در قوه های قضایی رتبه اول را اورده است. بررسی ها نشان داده است که موردی که باعث شده بیماران از دندانپزشکان شکایت کنند این بوده که دندانپزشک ارتباط ضعیفی را بیمار خود برقرار کرده است. یعنی دندانپزشک میتوانسته به راحتی در مطب در مورد مشکل به وجود امده که گاها هم جزئی بوده صحبت کرده و مشکل خود را بطرف کند اما بدلیل دردهای عضلانی و استرسی که داشته نتوانسته ارتباط کلامی خوبی با بیمار برقرار کرده و بیمار به مراجع قضایی و دادگستری مراجعه کرده و از دندانپزشک مربوطه شکایت کرده است.
هدف ما این است که علاوه بر مسائلی که اعلام میکنیم بتوانیم این ابعاد را نیز توضیح دهیم و این رتبه دندانپزشکان را مقداری کاهش دهیم و میزان قصور و خطاهای آنها را کاهش دهیم.
سوال : در مورد عوارضی که در نتیجه عدم اگاهی از نشستن درست در دندانپزشکان به وجود میاید خواهش میکنم که اقای دکتر اشاره ای به آن بکند و یک تاریخچه ای از دندانپزشکی را عنوان کنند خاطرم است که دندانپزشکی به صورت ایستاده بود و برخی معایب و مزایا را به همراه داشت و بعد از آن تغییر کرد و به صورت نشسته قرار گرفت و دستیار در کنار آن بود اما همچنان معایب و مزایا خود را دارد این حالت و از اقای دکتر خواهش میکنم که در این مورد نیز توضیحاتی را برای ما بدهند.
همانطور که ذکر کردم دندانپزشکی جز بیماری های شغلی قرار میگیرد و امارها و شیوع ان فراوان بود و بر همین اساس در سال 1960 انجمن دندانپزشکی امریکا به دلیل بیماری های فراوانی که در ناحیه کمر و ستون فقرات دندانپزشکان اتفاق میافتاد، انجام درمان به حالت ایستاده را به حالت نشسته تغییر داد.
در وضعیت ایستاده همانطور که ملاحظه میکنید برای همکاران دندانپزشک یک سری معایب و یک سری مزایایی وجود داشت، در حالت ایستاده بیشترین فشار بر کمر و اندام های تحتانی مثل پا و کف پا وارد میشود. یعنی میزان واریس و میزان کمر درد در دندانپزشکان در حالت ایستاده به مراتب بیشتر از حالت نشسته میباشد.
زمانی که از حالت ایستاده به حالت نشسته تغییر دادند، حالت انجام درمان توسط دندانپزشکان را امارهایی بعدی نشان داد که میزان کمر درد و میزان واریس پا در دندانپزشکان به مراتب کمتر شد . ولی متاسفانه هم زمان درد های ناحیه گردن و شانه به دلیل نحوه قرار گیری دندانپزشکان بیشتر شد.
در واقع درد از ناحیه کمر و اندام های تحتانی به اندام های فوقانی منتقل شد،بنابراین همچنان شاهد حل نشدن موضوع بودند به همین جهت پیشنهاد دستیار دندانپزشکی مطرح شد که این راهکار تا حدودی میزان دردهای مفصلی و ستون فقرات دندانپزشکان را توانست کاهش دهد. و سرعت العمل بیشتر شد و همین سرعت العمل باعث شد که با توجه به همان فشار وارده اما تعداد بیمار بیشتری را یک دندانپزشک بتواند درمان کند.
دندانپزشک ایستاده که در آن حالت کمی تحرک داشت در حالت نشسته دیگر هیچ تحرکی را ندارد و همانطور که در مقدمه ذکر شد یک دندانپزشک چیزی در حدود 1760 ساعت در حالت نشسته قرار دارد.
همانطور که گفتیم خدمتتان حالت نشسته یکسری عوارضی را برای دندانپزشک به همراه دارد و مهمترین عارضه آن ایجاد فشار بر عضله دیافراگم و کاهش عملکرد سیستم تنفسی چیزی در حدود 30% میباشد و اکسیژن به میزان کافی به بافت های بدن نمیرسد و تغذیه سلول ها مختل میشود و باعث یکسری اختلالات گردش خون میشود. هم چنین پمپاژ گردش خون در عضلات کاهش میابد و به همین علت میزان بیماری های قلبی و عروقی به مراتب در دندانپزشکان بیشتر از سایر افراد است، و طبق تحقیقات انجام شده طول عمر دندانپزشکان در حدود 10_15 سال کمتر است به دلیل همین بیماری های قلبی و عروقی.
- نکته دیگر اینکه در حالت نشسته دندانپزشک قرار میگیرد این است که متاسفانه سیستم گردش خون در دستگاه تناسلی اقایان و همین طور خانم ها مختل شده و کاهش پیدا میکند،و در روابط زناشویی و ارتباطات جنسی انها نیز تاثیر گذار است.
یکی از عللی که متاسفانه دندانپزشکان نمیتوانند در زندگی های خانوادگی خود موفق باشند ممکن است به دلیل همین اختلال در گردش خونی باشد که در اثر نشستن طولانی مدت ایجاد میشود. البته عوارض دیگری هم هست که انشالله در جلسات اینده به صورت مفصل در مورد آن صحبت میکنیم.
این جلسه به صورت مقدماتی بود که میخواهیم همکاران دندانپزشک با اصول مقدماتی اولیه دردهای ستون فقرات و مشکلات مفصلی دندانپزشکان آشنا شوند.
خیلی ممنون از اقای دکتر شاهین بابت اطلاعاتی که در مورد دردهای ستون فقرات و دردهای مفصلی دندانپزشکان در اختیار ما گذاشتند و موردی که بنده برداشت کردم این بود که ما دندانپزشکان همکارانمان را تشویق کنیم که این ارتباط نزدیک را با فیزیوتراپیست های عزیز برقرار کنند تا عملا بتوانیم اگر درد مبهمی داریم و یا دردی را همچنان حس میکینم از پیشروی آن جلوگیری کنیم با بالا بردن سطح اگاهی خودمان، و دندانپزشکانی که تازه وارد عرصه کار میشوند در صورتی که این اگاهی و اطلاعات را داشته باشند میتوانند به موقع از این درد ها پیشگیری های لازمه را به عمل بیاورند.
سوال : خواهش میکنم از اقای دکتر مباحثی را که در جلسه های اینده توضیح میدهند را به صورت تیتروار عنوان کنند که همکاران دندانپزشک و مخاطبین ما در جریان باشند که در ادامه چه مباحثی توضیح داده میشود.
از جمله مباحثی که در جلسات اتی خواهیم داشت:
1_روند بروز دردهای عضلانی
2_شاخص سلامتی در دندانپزشکان
3_شیوع دردها در اندام های گوناگون مثل شانه ، گردن
4_سردرد های مزمن و مبهم که منشاء عضلانی دارند
5_تفاوت دردهای عضلانی در زنان و اقایان دندانپزشک
6_اموزش تمرینات برای دندانپزشکات با تکنولوژی های جدید
7_اموزش کیف سلامت برای دندانپزشکان
در نهایت به صورت خلاصه عنوان کنیم خدمتتان این است که دندانپزشک های عزیز یک خوداگاهی را در مورد بدن خود و شرایط خود پیدا کنند. همانطور که به افراد توصیه میشود که هر 6 ماه یکبار دندان های خود را چکاپ کنند ، عزیزان دندانپزشک نیز باید هر چند وقت یک بار باید از سلامت ستون فقرات و عضلات خود مطمئن شوند تا میزان شیوع درد های مزمن برای دندانپزشکان کاهش یابد.
همانطور که اقای دکتر عنوان کردند مباحث ، مباحثی طولانی است و در یک نشست قادر به صحبت کردن و بررسی تمام موارد نیستیم در نتیجه با ما همراه باشید در جلسات بعدی و درنهایت اینکه رابطه مان را با فیزیوتراپیست ها قطع نکنیم زیرا اطلاعات مفید و ارزنده ای را دارند که به کارایی ما دندانپزشکان می ایید و باعث بهبود عملکرد ما میشود.
