عزیزان برنامه استیج مدرن ، همراهان ما در ادامه مبحث فیزیوتراپی برای دندان پزشکان یا دندانپزشک بدون درد هستیم در خدمت آقای دکتر شاهین و موضوعی که هست این جلسه میخواهیم به قسمتی از بدنمان بپردازیم در ارتباط با مراقبت هایی که باید انجام بدهیم و عملا آسیب هایی که از آن ناحیه می بینیم.
درد عضلات مچ دست
آن نقطه ، نقطه ی حیاتی است برای همه دندان پزشکان و عملا اگر آن نقطه از بدن ما دچار آسیب بشود ، عملا میتوانیم بگوییم که کار را باید تعطیل کنیم و عملا دیگر هیچ پیشرفت و هیچ به قول معروف شرایط خوبی را در کارمان در آینده نخواهیم داشت آن نقطه ، نقطه ای نیست جزء مچ دستمان.
مچ دست که باعث میشود از صبح تا شب با این سر و کار داریم و جزء نقطه ی از بدن ما هست که بسیار نقش بالایی دارد برای تک ، تک دندان پزشکان.
مجری: قبل از اینکه وارد این مبحث بشویم در جلسه ی گذشته آقای دکتر به یک منشور سلامتی برای دندان پزشکان اشاره کردند و گفتند یکسری نکات را توی آن منشور سلامتی آوردند که دوست داشتیم این جلسه قشنگ به جزئیات آن بپردازیم و بند ، بند آن را توضیح بدهیم به شما که اصلا این منشور سلامت چی هست . منشور سلامت چیزی هست که تقریبا بیست مورد هست یعنی به بیست نکته از شرایط و عملا به مباحثی اشاره کرده است که بسیار از اهمیت بالایی برخوردار است .
خواهش میکنم از آقای دکتر بعد از اینکه حالا با شما یک سلام علیکی داشتند بپردازیم به این منشور سلامت و بعد برویم سراغ نقطه خیلی حیاتی در بدنمان که منظور همان مچ دست میباشد.
خیلی ممنون با تشکر مجدد از سرکار خانم دکتر قربانی و همین طور مجموعه ی کلینیک مدرن و کلیه همکارانی که زحمت میکشند و این برنامه را تهیه میکنند، امیدوارم که این برنامه به اصطلاح مورد توجه قرار بگیرد و آن چیزی که هدف من در این مجموعه است افزایش خود آگاهی و خود مراقبتی است که در دندان پزشکان ایجاد میشود.
همینطور در جلسات قبل هم گفتم که مشکلات متاسفانه متعدد است و میزان آن هم در چند سال کم نشده و براساس افزایش مشکلات بود که من تصمیم گرفتم که یک روند یا یک فرایندی را تهیه کنم که تا حد امکان این مشکلات کمتر بشود به این نتیجه رسیدیم که علاوه بر اینکه در کلاس آموزشی در خدمت این مجموعه هستیم یک منشور سلامتی تهیه کنیم برای همکاران ، دکتر های دندان پزشکی که من امیدوارم با بندهایی که در آن ذکر شده اجرا کنند و مورد استفاده قرار بگیرد.
هدف از این منشور بخاطر چند نکته می باشد اول اینکه دردهای دندان پزشکی همیشگی است یعنی با این نکاتی که دندان پزشکان رعایت کنند آن سه رکن اصلی که در جلسه قبل گفتیم:
- یکی نکاتی که خود دندان پزشک باید رعایت کند
- یکی نکاتی که باید تجهیزات را در نظر گرفت
- یکی هم پوزیشن و یا مراقبت هایی که برای بیمار انجام شده
با این وجود ولی متاسفانه چون شغل آنها یک شغل حالت استتیک یا نشسته این درد ها سراغ آن می آید بنابراین ما باید یک اقداماتی انجام دهیم که دائمی باشد و من به این نتیجه رسیدم که با توجه به تجربیات و کلاس هایی که داشتم و این را یک منشوری در نظر بگیریم به عنوان منشور سلامتی دندان پزشکان.
البته میگویم تا آن جایی که آن را بررسی کردیم کلیه ی نکاتی که میتواند روی سلامتی دندان پزشکان تاثیر گذاشته باشد در این منشور ذکر شده ، یعنی از نکاتی که خود دندان پزشک باید رعایت کند تا نکاتی که در طراحی مطب باید رعایت شود و نکاتی که در هنگام پوزیشن دادن یا وضعیت قرار دادن بیمار باید رعایت شود حتی نکاتی مثل تغذیه دندان پزشک ، چه تغذیه ای باید داشته باشد که دچار دردهای عضلانی نشود.
استرس ذکر شد که خیلی موثر است بعد نکاتی که ذکر شده در رابطه ی با اینکه در خارج مطب چه اقداماتی انجام دهند حتی اینکه این درد های عضلانی کمتر شود در مجموع حدود بیست نکته ما در این منشور ذکر کردیم که هر کدام از اینها حدوداً یک جلسه ممکن است شامل شوند و انشاالله در کلاس ها وجود دارد را توضیح داده میشود و این نکات باید حتما اجرا شود.
همانطور که ما در جلسه ی قبل اشاره کردیم در خود مراقبتی و خود آگاهی 90% تا 95% نقش را خود دندان پزشک اجرا میکند یعنی تا دندان پزشک خودش خود آگاهی بدست نیاورده باشد و باورش را اصلاح نکند ما نمی توانیم این کارهایی را که انجام میدهیم موثر باشد برای آن بنابراین برای اینکه من یک بیوفید بک ایجاد شود و یک شوکی ایجاد بشود.
امیدوارم که همکاران این پوستر را تهیه کنند و در صورت امکان آن را قاب کنند و از آن استفاده کنند چون این خیلی اثر دارد یعنی به نظر من تا یک بیوفید بک دائمی در ذهن دندان پزشک ایجاد نشود این نمیتواند اثر گذار باشد و حرکت ، حالت های آن را اجراء کند.
ممکن است فیزیوتراپی برود ده جلسه ، بیست جلسه یا مطب برود ولی اینها تاثیرات آن موقتی است تاثیر دائمی وقتی است که بتوانیم ما این را بصورت یک دائمی در بیاوریم که من این پوستر را تهیه کردم که امیدوارم به صورت قاب تهیه شود و در خدمت دوستان قرار بگیرد.
در ضمن این پوستر کلاس هایی که برگزار میکنیم یک دوره های آموزشی هم هست که تک ، تک دندان پزشکان اگر دوست داشتند میتوانند در این کلاس ها شرکت کنند و از این نکاتی که ارائه میشود مشاوره بگیرند و آن را اجرا کنند چون ما در این کلاس ها توضیحات کامل و آموزش میدهیم ولی اجرای آن با خود دندان پزشک است و ممکن است دندان پزشک بیاید این نکات را اجراء کند و ۱۰۰% نتیجه بگیرد و ممکن است چند نکته را اجرا کند و نتیجه ی کمتری بگیرد.
بنابراین با توجه به زحماتی که در این کلینیک انجام گرفته و این برنامه هایی که ارائه میشود امیدوارم که یک بازده عملی داشته باشد و این بازده عملی اجراء بشود و همکاران از آن استفاده کنند من امیدوارم که این برنامه تداوم داشته باشد و با ارائه ی پوستر و کلاس هایی که برگزار میشود و مشاوره و اجرایی که خود دندان پزشک انجام می دهد تا حدودی بتوانند بر دردهای عضلانی غلبه بکنند .
مجری: آقای دکتر برویم سراغ مچ دست نقطه ای از بدن که عملا خیلی اهمیت دارد و عملا کارایی بسیار بالایی دارد برای دندان پزشکان
این جلسه در رابطه با مچ دست مثلا درد های عضلانی که در مچ دست شایع هست صحبت خواهیم کرد کلا مچ دست ما در نظر داریم مهم ترین عضو برای دندان پزشک می باشد حالا این مچ دست در مجموعه ی از بدن قرار گرفته که حدوداً تمام عضلاتی که در کف دست و پشت دست هست قرار میگیرد و مهمترین عضو برای کار یک دندان پزشک هست.
حالا سوالی که مطرح میشود این است که چرا دچار آسیب میشود اگر مچ دست را ما در نظر بگیریم برای دندان پزشکان بخاطر اینکه با ابزار آلاتی در تماس هستند که این ابزار آلات معمولا قطر کم دارند ، طول کم دارند بعضی از آنها ریز هستند و اینها همگی باعث میشود که دندان پزشک بخواهد اینها را لمس کند و بگیرد و مجبور هست از عضلات خم کننده دست بیش از حد استفاده کند.
در ادامه ی همان جلسه باز اینجا ما با یکسری عضله مواجه میشویم که طول آن کوتاه میشود یعنی عضلات خم کننده و یکسری عضلاتی که پشت دست قرار میگیرد عضلات باز کننده که اینها معمولا کشیده میشوند باز دوباره مکانیزم درد اینجا اتفاق می افتد در جلسه ی قبل مکانیزم درد در ناحیه ی گردن و شانه اتفاق می افتد در این جلسه در حالت مچ دست هست در این جا ما یکسری حرکات لرزشی هست که وسایلی که استفاده میکنیم که این وسایل معمولا ارتعاشی هستند و دندان پزشک ها از آن استفاده میکنند که مداوم این حرکات مچ دست تکان میخورد که جزء علل و عوامل این آسیب ها هستند.
جزء این علل و عوامل علاوه بر آن مکانیزم اصلی که توی دردهای عضلانی هست توی مچ دست مزیت برعلت میشود یعنی علاوه بر اینکه خم شدن عضلات و انقباض یک علت درد است کار کردن با وسایل ارتعاشی و لرزانده به خصوص این وسایل به اصطلاح خوب سرویس دهی نشده باشد ، سرعت آن کم باشد و طولانی مدت باشد یعنی کالیبره نشده باشد بعضی از دندان پزشکان باید این را به منشی یا به دستیاران خود هماهنگ کنند کارهایی که نیاز به ارتعاش دارد که به مدت زیادی با این وسایل پزشکی کار کنند یک جوری تنظیم کنند که در طول روز یک مریض با ارتعاش کمتر ویزیت کنند یعنی مداوم نیایند در طول چهار ساعت که کار میکنند چهار ساعت را با لرزش دست همراه باشد
یک برداشت کلی که بخواهم داشته باشم یعنی یک جورهایی مدیریت آن چیدمان بیمار برای اینکه حالا بتوانند آن سلامتی خودشان را بیشتر حفظ کنند از این جنبه هم من ببینم قابل کنترل نیست ولی اصولا طبق فرمایش های شما بهتر است که یک مدیریت بهتری برای این قضیه داشته باشند
خیلی مهم است نه در این مورد بلکه در تمام موارد حتی در جراحی های طولانی مدت حتما پزشک با منشی برنامه ریزی بکنند که یک مریض اگر یک ساعت کار دارد به قول ما اگر مریض سخت هست یا مریض ساده هماهنگ کنند که کمتر فشار به مچ دست بیاید
در ادامه بحث مچ دست همکاران دندان پزشک باید در نظر بگیرند که تمام عضلاتی که از ناحیه ی ساعد شروع میشود محل عبور آنها برای خم کردن انگشتان دست و گرفتن دست از ناحیه ی مچ دست عبور میکند در مچ دست ما یک غلاف داریم در واقع یک پوشش داریم من این را به صورت ساده مطرح میکنم.
پس تمام عضلاتی که از ناحیه ساعد شروع میشود محل عبور آن که حدود ۸ الی ۹ عضله است از ناحیه ی مچ دست است روی مچ دست یک غلاف قرار گرفته که بخاطر همین به آن میگویند تونل مچ دست حالا دندانپزشکان چون در طول روز در وضعیتی قرار میگیرند ، که یک ابزار را در دستشان قرار میدهند که این ابزار به حالتی ممکن است کوچک باشد یا کوتاه یا قطر کمی داشته باشد خوب اگر این ابزار در دست من قرار بگیرد تمام این عضلات مچ دست من در انقباض میرود حالا اگر این انقباض همراه باشد با لرزش مداوم چه اتفاقی می افتد؟
اتفاقی که می افتد این است که عضلاتی که در این ناحیه ، تاندون این عضلات فشرده میشوند تنیده میشود و یا منقبض میشود خوب حالا چه اتفاقی می افتد؟
گفتیم تاندوم عضلات در این ناحیه قرار گرفته اند و به جزء تاندوم هایی که قرار گرفته اند یک عصب مهم دست که حرکات دستمان را انجام میدهد به نام عصب مدین از این ناحیه عبور میکند خوب کار این عصب چیست ؟
کار این عصب مدین تغذیه عضلات کف دست انگشت های شصت ، انگشت سبابه و انگشت اشاره و نیمی از انگشت چهارم و همینطور حرکات خم شدن و حرکات انگشتان دست این عصب مدین انجام میدهد چه اتفاقی می افتد؟
در بین دندان پزشکان آنهایی که بطور مداوم دست آنها خم و حرکات ارتعاشی انجام میدهند امکان دارد، این غلاف یا پوششی که در ناحیه ی مچ دست قرار گرفته سفت شود گرفتگی پیدا کند و روی این عصبی که عبور میکند فشار به آن بیاید هر گاه عصب در دست یا در هر ناحیه ی از بدن ناحیه ی گردن و یا ناحیه ی دیگر تحت فشار قرار بگیرد باعث ایجاد درد میشود.
بنابراین مهمترین علت درد در مچ دست و از کار افتادگی مچ دست در دندان پزشکان گیر افتادن یا تنیدگی یا ایجاد ضایع در عصب مدین که در زیر غلاف مچ دست عبور میکند که به اصطلاح زیر تونل رد میشود و اصطلاح علمی آن را میگویند کارپال تونل سندروم همکاران دندانپزشک این اصطلاح را یاد بگیرند چون حتما با آن مواجع میشوند کارپال تونل سندروم من همین الان هم بخواهم اعلام کنم حداقل حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد دندان پزشکان علائمی از این بیماری دارند.
مجری: آقای دکتر با توجه به آن قضیه خود مراقبتی برای این مشکلاتی که قرار است برای ما به وجود بیاید باید دندان پزشکان چه کارهایی را انجام بدهند و یا بهتر بگویم که چه اقداماتی را باید انجام بدهند توجه آنها به چه مسائلی باشد که بتوانند حداقل از این موضوع پیشگیری کنند.
خیلی ممنون در رابطه با خود مراقبتی بعد از آن خود آگاهی بود و متوجه شدم که علت چیست ، حالا علت را که متوجه شدم حالا چند تا خود مراقبتی و چطور متوجه شدم آیا این سندروم را دارند یا نه؟
در واقع تست را انجام بدهند که ندارند بعد در این جا دو تا تست خیلی ساده انجام میدهند که آیا این ضایع را دارند یا نه اگر مطب یا فیزیوتراپی یا دکتر بروند معمولا دو تا کار برای آنها انجام میدهند یکی محل عبور عصب مدین که در ناحیه ی مچ دست هست را ضربه میزنند در صورتی که چند ضربه زدند اگر علائم به اصطلاح درد و بی حسی افزایش پیدا کرد این احتمالا دچار ضایع شده است.
یک تست دیگر که خیلی راحت انجام میدهند به این صورت است که ما مچ دست را به این صورت قرار میدهیم و به مدت حدودا ۶۰ ثانیه نگه میداریم، خوب اتفاقی که می افتد ما میخواهیم که عضلات مچ دستمان خم شود فشار می آورد اگر این تست مثبت بود یعنی ۶۰ ثانیه نگه داشتیم و علائم دستمان افزایش پیدا کرد این نشانگر آن است که آن دندان پزشک دچار این ضایع شده است البته برای تشخیص قطعی آن حتما یک نوار عصبی از دست میگیرند که AMG به آن میگویند ، آنجا سرعت انتقال حس از عصب مدین کاهش پیدا میکند که میدانند قطعی است ولی با همین دوتا تست هم خود دندانپزشکان متوجه میشوند که آیا دچار شده اند یا نه؟
مجری: پس یعنی آقای دکتر ما یک چکابی میتوانیم خودمان داشته باشیم با ضربه زدن به این ناحیه و افزایش اینکه آن بی حسی یا علائم درد بیشتر شود یعنی یک موضوعی در دست ما یک عملیاتی در حال اجرا است و ضایعی شاید وجود داشته باشد و مورد دیگری که هست و یک سوال برای من پیش آمد این است که یعنی باید کف دست ها بهم فشار بیاورند یعنی با ماکسیموم قدرتی که یک شخص دارد؟
البته من یک نکته ی را خدمت همکار های دندانپزشک عرض کردم که اشتباه نکنید تمام درد هایی که در کف دست و مچ است در دندان پزشکان ایجاد میشود منشا آن فقط کارپال تونل سندروم نیست بلکه سه علت دیگر هم ممکن است داشته باشد.
مهمترین علتی که ممکن است داشته باشد آرتروز یا فرسایش یا ساییدگی در مهره های ناحیه گردن است که اگر به اصطلاح چون عصب مدین که گفتیم از اینجا عبور میکند منشا اصلی آن در ناحیه ی گردن است ممکن است در ناحیه مچ دست تحت فشار نباشد ، ولی عصب آرتروز و ساییدگی که مهره ها البته مهره های کمر هست ، مهره های ناحیه گردن ایجاد شده باشد درد آن انتقال پیدا کرده باشد در مچ دست.
نکته ی دوم بعضی مواقع در جلسه ی قبل هم گفتیم تری گرپونیت یا نقاط دردناک عضلاتی که گفتیم ممکن است یک نقطه در عضله ایجاد شود مثلا در جلسه ی قبلی گفتم در عضلات ذوزنقه ی ایجاد میشود و سردرد ایجاد میشود حالا اشاره میکنیم که این تری گر پوینت ممکن است در عضلات قسمت داخلی مچ دست ایجاد شود عضلات محل چسبندگی عضلات ، خم کننده مچ دست ایجاد شود و علائم آن ایجاد میشود یعنی در واقع یک منشا در مچ دست هم ممکن است تری گر پوینت یا ضایعه ی باشد که در عضلات ناحیه ی آرنج ایجاد شده پس این هم یک علت ممکن است باشد پس چرا یکی از درد های که در مچ دست هست مربوط میشود به دردی که در ناحیه ی آرنج هست .
یا در ناحیه ی گردن این را باید در نظر داشته باشید وقتی مچ دست درد داشته باشد منشا آن کارپال تونل سندروم نباشد منشا آن تری گر پوینت یا ضایعه ی آرنج نباشد یا منشا آن آرتروز گردن نباشد بلکه منشا آن ساییدگی مهره های خود مچ دست باشد که به اصطلاح میگویند آرتروز که آن هم یک علت ممکن است باشد ولی ۷۰ الی ۸۰ درصد موارد علت مچ دست در دندان پزشکان گیر افتادن عصب مدین در ناحیه ی مچ دست است یعنی اولین تشخیص یک دندان پزشک باید این باشد ولی اگر دقیق تر باشد با نوار AMG مشخص میکنند که منشا آن گردن است یا آرنج است یا مچ دست
مجری: آقای دکتر یکی از سوال هایی که عزیزان داشتند این بود که چگونگی متوجه شدن این آسیب ها و بروز این آسیب ها یکسری عملا همین توضیحاتی بود که شما فرمودید مورد دیگری است
در مورد مچ دست نظر من این است باید خیلی رعایت کنند استفاده از تجهیزات و وسایل استاندارد امروز ثابت شده است ما هر چه از انقباض عضلات کمتر استفاده کنیم میزان فشاری که به ناحیه ی مچ دست در دندان پزشک می آید کمتر است حالا نکاتی که اشاره میشود این است که اولا وسایلی که استفاده میکنند بلند باشد هر چه وسایل که استفاده میکنند بلندتر باشد میزان گرفتن آن راحت تر است.
سبک باشد وسایلی که استفاده میکنند اگر سبک باشد میزان انقباض عضلانی کمتر است قطر آن بیشتر باشد خوب هر چه قطر وسیله ی که استفاده میکنند ضخیم تر باشد باز هم گرفتن آن راحت تراست انقباض کمتر میشود و مورد بعدی در صورت امکان شیار داشته باشد یعنی اگر وسیله ای که استفاده میکنند صاف باشد گرفتن آن نیروی بیشتری نیاز دارد ولی اگر شیار داشته باشد گرفتن آن راحت است .
مجری: عملا آقای دکتر این قضیه را تقریبا میتوانم بگویم تک ، تک دندانپزشکان کاملا حس میکردند و این موضوع خیلی قابل درک و فهم تر بود برای ما به دلیل اینکه هر چه شیار روی هر کدام از این وسایل دندان پزشکی باشد فشار کمتر به ما وارد میشود و اینکه ما بخواهیم آن را حفظ کنیم از لیز خوردن از افتادن به دلیل اینکه استحکاک آن تقریبا آن لغزندگی را ندارد در صورتی که این شیار ها نیست ما در صدد این هستیم که حالا با قدرت بیشتری آن را حفظ کنیم که از سر خوردن و یا آن آسیبی که ممکن است به آن بیمار وارد شود جلوگیری کنیم بلکه این قابل حس و درک است .
یک نکته ی دیگری که هست خوب ممکن است بعضی از همکاران دندان پزشک رعایت نکنند و فراموش کنند مرتب تیز کردن این وسایل است یعنی هر چه وسایلی که استفاده میکنند تیز باشد ، نو باشد فشار کمتری وارد میشود و سرعت کار چون ما توی سرعت کار دندان پزشک مثلا ۱۰ دقیقه انقباض عضلات آن ایجاد کند اگر سرعت را با وسایل بهتر که سبک باشد . بلند باشد ، شیار دار باشد ممکن است با ۵ دقیقه آن کار را انجام دهد و تفاوت را ببینید که انقباض عضله ۵ دقیقه باشد یا انقباض عضله ی ۱۰ دقیقه باشد چقدر تفاوت داشته است.
نکته ی مهم تر این است که با پیشرفت تکنولوژی در صورت امکان از وسایل مکانیکی استفاده بشود وسایلی که سرعت آن بیشتر باشد استفاده کنند وسایلی استفاده کنند که بتوانند با دست کمتر کار کنند و یک نکته ی هم بگوییم استفاده از دستیار است یعنی همزمان یک کاری که یک دندانپزشک با دست انجام میدهد مثلا کار مکش یا کارهای دیگر را همزمان دستیار را انجام بدهد کمک دندان پزشک باشد یا میزان عضلات دست آن که در انقباض است کمتر شود به طور خلاصه ما باید کاری بکنیم که عضلات خم کننده دست ما در انقباض کمتری قرار بگیرد.
آقای دکتر خواهش میکنم یک موضوع دیگری که هست تقریبا میتوانم بگوییم یکی از وسایلی که هم ارتعاش هست هم اینکه استاندارد باشد یا نو باشد توی یک قلمی داریم عملا برای جرم گیری استفاده میشود زمانی که داشتید صحبت میکردید ذهن من رفت به آن قسمت از درمان که جزء وسایلی هست که همان سرعت خیلی در آن تاثیر دارد هم فرش بودن ، نو بودن و استاندارد بودن آن سر قلم هایی که برای جرم گیری استفاده میشود و موضوع بعدی آن ارتعاش بود که تقریبا یک پکیج کامل میشود که اگر هیچ کدام از این موارد سر جای خود نباشد یعنی آن استاندارد را نداشته باشد آن نو بودن وسایل باعث میشود که دندان پزشک که دارد کار میکند با ارتعاش بالاتر توی مدت زمان بالاتر و فشار بیشتر این قضایا را به دنبال دارد و اگر ریز بشویم تو فرمایش های شما میدانیم که ما هر روز با این وسایل سرو کار داریم .
مجری: یک موضوع دیگر راجب به دستکش ها آیا همین دستکش هایی که تقریبا همه دندان پزشکان از آن استفاده میکنند این روی آن به قول معروف پیش گیری از دردهایی که در مچ دست یا به وجود آمده یا قرار است به وجود بیاید ما بخواهیم پیشگیری کنیم آیا نوع خاصی دارد اصلا تاثیری دارد یا نه؟
من قبل از اینکه راجب دستکش صحبت بکنم یک نکته ی که در رابطه با کاهش دردهای مچ دست صحبت بکنم این نکته بود که دندان پزشکان به جزء اقداماتی که باید خود آن ها انجام بدهند حالت دست آنها باید حالت نُترال باشد و یعنی بیش از حد دستشان را خم نکنند در حین کار خوب حالا برای اینکه بیش از حد دستشان را خم نکنند.
باید در هنگام که نشسته اند در یک وضعیت اگر کار آن ها طولانی میشود یعنی بیش از ۲۰ دقیقه ، نیم ساعت طول میکشد حتما زیر دستشان دستگیره داشته باشند که این فشار روی مچ دست نیاید یعنی هر چه این عضلات در وضعیت طبیعی قرار بگیرد یعنی مچ دست نه خم بشود نه باز بشود این خیلی تاثیر گذار است.
بنابراین در مواقعه ای که دندان پزشک مجبور است به مدت طولانی با مچ دست خود کار کند در صورت امکان باید بازوی آن با آرنج محافظت یا ساپورت بشود یعنی صندلی هایی باشد که دستگیره داشته باشد و ساعد را محافظت کند
مجری: آقای دکتر شاید این قضیه سوال هم برای مخاطبین ما داشته باشد که این قضیه شاید قابل اجراء نخواهد بود بدلیل اینکه وقتی بیمار هست ما داریم روی بیمار کار میکنیم امکان اینکه روی دسته ی صندلی باشد نخواهد بود مگر اینکه بین کار ما بخواهیم استراحتی بدهیم و این قضیه را بخواهیم اجراء بکنیم.
اگر دندان پزشک پوزیشن ساعت ۱۲ را انتخاب بکند و بالای سر مریض باشد صندلی هایی الان طراحی شده که انشاالله معرفی خواهم کرد یک قسمت بحث ما ارگونومیک هست حالا به آن قسمت ها نرسیده ایم!
صندلی هایی طراحی شده که دقیقا وقتی که دندان پزشک در پوزیشن و وضعیت ساعت ۱۲ قرار میگیرد دقیقا راحت از دست آن محافظت میشود که انشاالله در جلسات آینده آن پوزیشن و آن وضعیت ها را آموزش خواهیم داد و اجراء خواهیم کرد.
در رابطه با دستکش خوب یکی از علل که در رابطه ی با بحث مطرح میشود دستکش است خوب ما میدانیم که دندان پزشک ها چه بخواهند و چه نخواهند از ابتدایی که شروع به کار میکنند دستشان را در دستکش قرار میدهند نظر بر این است که این دستکش ها اگر تنگ باشد و استاندارد انگشت های دست نباشد عروق دست و اعصاب دست فشرده میشود خون رسانی به عضلات دست و عروق کاهش پیدا میکند.
همانطور که در جلسه ی گذشته گفتیم هر جا تغذیه بافت و عضله کاهش پیدا کرد ایسکمی ایجاد میشود، ایسکمی یا کاهش تغذیه باعث ایجاد درد میشود بنابراین دستکش خیلی مهم است دندان پزشکان باید حتما دستکش ای انتخاب کنند که سایز دست آنها باشد.
مثلا یک دندان پزشکی که دستان بلند و انگشتان بلندی دارد حتما باید دستکش سایز خودش را داشته باشد چون ممکن است ۴ الا ۵ ساعت دست آن در این دستکش ها قرار بگیرد عروق فشرده شود تغذیه بافت مختل بشود چون بررسی ها و مطالعات نشان داده که ۳۰ الی ۴۰ درصد دردهای مچ دست ممکن است ناشی از استفاده غیر مناسب از این دستکش ها باشد.
پس من توصیه میکنم که حتما دستکش مناسب باشد البته گشاد هم باشد خود آن هم مشکلات دیگری دارد مشکلات آن ممکن است انتقال عفونت باشد ، عدم تمرکز اگر دستکش را در آوردند و دیدند که پوست آنها قرمز است ، عروق آنها فشرده شده بدانند که این روی اعصاب و عروق دست فشار آمده و احتمال اینکه درد های عضلانی و حتی ضایعه ی کارپال تونل سندروم تجدید کند وجود دارد.
مجری: خیلی نکته ی جالبی بود خود من از آن دسته از افرادی هستم که دوست دارم بسیار دستکش فیت دستم باشد تا بتوانم تمرکز بهتری داشته باشم ولی خوب این مسائل را به همراه دارد یک درمان های کلی در مورد دردهایی که در مچ دست هست بفرمایید و اگر من به نکته ی اشاره نکردم و قابل اهمیت و ذکر کردن در رابطه با این دردها هست بفرمایید و به یک جمع بندی برسیم.
کلا در رابطه با مچ دست با اینکه شیوع آن زیاد است باز هم در خانم ها زیادتر هست ۴ برابر آقایان است علت ممکن است تغییرات هورمونی باشد و باید بیشتر مراقبت کنند، با توجه به علائم آن ما درمان را انتخاب میکنیم ببینید در مرحله ی اول ممکن است به همین اصلاح دستکش این علائم برطرف بشود یا با اصلاح همان وسایلی که گفتم یعنی وسایل کوتاه ، ظریف و صاف که اینها را اصلاح کند و یا اینکه وسایل آن کُند باشد ، تیز کند و یک مقداری تغییراتی در تجهیزات خود ایجاد کند درمان بر اساس بروز علائم انتخاب میشود.
اگر درد فقط صرفا به اصطلاح در حین کار و بعد از ۴۵ الی یک ساعت اتفاق افتاد بهترین کار استراحت دادن به مچ دست هست ما فیزیوتراپ ها اعتقاد داریم که عضلات وقتی که در طولانی مدت انقباض قرار گرفتند خون رسانی و تغذیه آن ها کاهش پیدا میکند ما باید چیکار کنیم با استراحت نیم ساعت الی چهل و پنج دقیقه که یک دندان پزشک کار کرد بیاید به دست خود استراحت بدهد ، انگشت را باز کند حتی میتواند یک وسیله را بگیرد و نرمش را انجام بدهد مهمترین آن استراحت است که من آن را آموزش میدهم.
شاید ۸۰ الی ۹۰درصد درد در مچ دست برطرف بشود چرا یک ورزشکار ۴۵ دقیقه ورزش میکند میگویند یک ربع استراحت کن یا در والیبال بعد از ۸ امتیاز یک استراحت به ورزشکار میدهند ، ولی دندان پزشکان متاسفانه قانونی در آنها وجود ندارد.
انشاالله ما بتوانیم در همین بخش منشور سلامتی یک قسمتی را هم گذاشته ام استراحت واقعا واجب است یعنی اینکه این مریض را ببینم نه این دندان را هم بکشم بعد بروم استراحت بکنم این دارد با سلامتی خود بازی میکند این فکر میکند که الان درد سراغ او نمی آید، توصیه ما فیزیوتراپ ها به پزشکان این است که همانطور که ورزشکاران زمان استراحت دارند شما هم باید عضلات تان استراحت کند.
من توصیه میکنم بعد از ویزیت دو بیمار به دست و ماهیچه های خودش استراحت بدهد کلا یک مقداری تحرک در دستش ایجاد کند حتی دستکش را در بیاورد استراحت کند تا خون رسانی به دست به حالت نرمال در بیاید. خون رسانی بیشتر ، اکسیژن رسانی بیشتر درد کمتر خوب اگر میخواهید درد بیشتر بکشید کارتان را ادامه بدهید.
دو تمرین با دست خود انجام بدهید و یکی دیگر هم کشش است کشش فوق العاده موثر است. کشش عضلات ناحیه ی غلاف تاندوم به مدت ۲۰ تا ۳۰ ثانیه نگه میداریم و در ۳ نوبت هم انجام میدهیم نکته ی خیلی مهم دندان پزشکان دقت کنند این سندروم کارپال تونل یا درد مچ دست فقط با آن دستی که کار میکند ایجاد نمیشود آمارها نشان داده دستی هم که غیره استفاده است هم دچار این درد میشود.
۱۰۰ درصد آقای دکتر بدلیل اینکه ما آینه را در دندان پزشکی با دست مخالف میگیریم و بخاطر این قضیه آن انقباض صورت میگیرد بنابراین هر دوتا دست را کشش بدهید ۲۰ الی ۳۰ ثانیه من این دستم را نگه میدارم و برعکسش میکنم نه هزینه ای دارد نه چیزی فقط وقت میگیرد اگر هم وقت بگیرد نهایتا ۲ تا ۳ دقیقه برای سلامتی خود ارزش قائل بشوید و برای پیش از این درد ها این کار را انجام بدهید پس یکی کشش عضلات بود یکی دیگر هم کمی حرکت دادن و آزاد کردن آن ماهیچه ها گردش خون را افزایش میدهد.
نکات دیگر هم اینکه دستکش مناسب استفاده کنید در مراحل اولیه که علائم خفیف است خوب اگر این جواب نداد و دندان پزشک باز هم احساس درد داشت و ناراحتی داشت معمولا باید یک نوار عصبی بگیرند تا شدت ضایعه مشخص بشود در این مرحله ارجاع میدهند به فیزیوتراپیست.
معمولا فیزیوتراپیست ها علاوه بر اینکه از دستگاه های کنترل دهنده دست استفاده میشود ممکن است برای دندان پزشک یک آتلی توصیه کنند، یا یک مچ بندی که خود دندان پزشک میتواند از داروخانه تهیه کند و استفاده کند مچ دست را به حالت طبیعی در می آورد که دست آن خم نشود یعنی در یک راستا باشد پس مرحله ی بعد استفاده از آتل است.
اگر این هم جواب نداد و متاسفانه دندان پزشک دیر متوجه شد و چسبندگی ایجاد شد ممکن است بیایند از طب سوزنی استفاده بکنند یا در منطقه سوزن بزنند که آن درد از بین برود و گاهی ممکن است تزریق انجام دهند التهاب و گرفتگی یا آن ناحیه ای که تحت فشار است آزاد شود اگر این هم جواب نداد نهایتا یک شیوه جراحی است که همکاران ارتوپد انجام میدهند.
می آییم عصبی که مورد درد انجام شده یک برش انجام میدهند و غلاف را آزاد میکنند که این فشاری که روی عصب مدین است برطرف شود من توصیه میکنم نگذارید به آنجا برسد چون به هر صورت باعث عمل جراحی میشود عصبی که روی آن فشار بود مدت ها طول میکشد تا درمان بشود و من اینجا به جزء علائم آن گفتم اگر به آنجا رسیده باشد معمولا آن عضلات کناری ضعیف شده این مدت ها طول میکشد باید فیزیوتراپی برود ، ورزش کند تا دوباره آن برجستگی برگردد و زمان می برد.
پس باید با خود آگاهی و مراقبتی که در این برنامه خود ما است نگذاریم به آن مرحله برسد ولی اگر رسید دیگر چاره ای نیست درمان آن به اصطلاح انجام نمیگیرد ممکن است زود هم نتیجه بگیرد ولی نهایتا به نظر من ۴ تا یک الی دو ماه طول میکشد با این وجود اگر رعایت نکنند حتی عمل جراحی هم انجام بدهد مثل دیسک گردن و دیسک کمر که انجام میدهند اگر دندان پزشک استراحت نداشته باشد ممکن است باز هم دچار آن بیماری بشود.
پس بنابراین درمان های آن خیلی راحت بود میتوانید با ورزش آن را درمان کنید به یک نکته ی اشاره کنم بحث تغذیه است چون ما اینجا بحث گرفتگی عصبی داریم به اصطلاح نوروپاتیک مطرح است اگر بتوانیم با تغذیه به خصوص مولتی ویتامین B6 و مواد غذایی و میوه جات استفاده کنیم حتما هم نتیجه دارد در رشد عصب و درد های عصبی موثر است.
البته من یک جلسه ی کامل راجب تغذیه و نحوه بهداشت تغذیه در دندان پزشکی تاثیراتی که روی درد پیشگیری و درمان دارد صحبت کنم ولی اینجا بحث ما نوروپاتیک و گیر افتادن عصب بود یک اشاره کردم استفاده از ویتامین ها بخصوص ویتامین B6 و به اصطلاح تغذیه مناسب هم موثر است اگر مورد دیگری مد نظرتان نیست که این تقریبا مباحثی که به آن اشاره کردید و توضیحات جامع داشتید واقعا در این زمینه که برای خود من بسیار جذاب بود امیدوارم که تک ، تک ما ها اهمیت بدهیم به قول معروف شروع کنیم به پیشگیری اقدام به اینکه آن حفظ سلامتی هم که داشته باشیم عملا آن حقوق مراجعه کننده را بیشتر به آن می رسیم و عملا کار بهتری را با شرایط جسمی مان که بهتر است به آن ارائه بدهیم.
بله هدف من از این برنامه ها این بود که دوست دارم به اصطلاح تجربیات ۳۰ ساله خود را در اختیار شما بگذارم . خلاصه این که در زمینه درد های عضلانی میتواند به جامعه دندان پزشکی و نکاتی که قابل اجراء باشد چون من تاکید من اجرا و محوریت من در خود دندان پزشکی است که خود دندان پزشک اجرا کند.
انشاالله با این منشور سلامتی و با این کارهای آموزشی که میدهیم مهم تر از همه ارائه کسب سلامتی دندان پزشکی که انشاالله خدمت دوستان توضیح خواهیم داد بتوانیم یک کمکی ، یک اقدامی بکنیم که همان بحثی که گفتیم خیلی موثر است در واقع سلامت دندان پزشک لذت بردن از کار و خارج از مطب چون اگر دندان پزشک درد نداشته باشد خواب خوبی دارد استرس کمتری داشته باشد استرس کمتر نتیجه درمان کمتر انشاالله بتوانند این سیکل را به نحوه صحیح دندان پزشکان اجرا کنند انشاالله که مثمر ثمر واقع بشود با همکاری شما و این مجموعه و دوستان دیگر و امیدوارم اگر نقاط ضعفی در این برنامه هست به ما اعلام کنند که در برنامه های بعدی مور استفاده قرار بدهیم.
خیلی مچکر از حضور تان تایمی که در اختیار ما گذاشتید و اطلاعاتی که به مخاطبین ما و اهالی گروه مدرن توجه داشته باشید که پیشگیری بهتر از درمان است همه جا این را شنیده ایم ولی باید سر لوحه ی کارمان قرار بدهیم پس بهتر است که بیشتر در ارتباط با سلامتی خودمان قدم بر داریم آگاهی خودمان را بالا ببریم و عملا اقدام بکنیم و اجرا بکنیم برای اینکه بتوانیم یک زندگی سالم بدون درد ، شادی و نشاط بیشتری را داشته باشیم سوالات خودتان را در زمینه سلامتی خودتان به گوش ما برسانید اگر موارد و نکات و ید حتی انتقادی دارید ما سر و پا گوش هستیم برای اینکه این برنامه برای تک ، تک شما عزیزان برنامه ریزی شده است و مختص شما است امیدواریم که بهترین و کارآمد ترین برنامه ها را بتوانیم برایتان ضبط کنیم و به گوش شما برسانیم.
جهت مشاهده قسمت های قبلی دندانپزشک بدون درد اینجا کلیک کنید.
