سلام به همه شما عزیزان، عزیزان برنامه استیج مدرن، همراهان دوره آموزش دستیاری دندانپزشک
تا اینجای کار تقریباً با حرفه آموزش دستیاری ( دوره آموزش دستیاری دندانپزشک ) آشنا شدید، این که اصلاً قرار هست چه کاری انجام بدیم؟ این که یک دستیار با چی سروکار داره در محیط دندانپزشکی و عملاً مسئولیتهای او چی هست؟
خب، جلسات گذشته در ارتباط با این که اصلاً یونیت دندانپزشکی چی هست. ببینید، عزیزانی که قراره حرفهی دستیاری را انتخاب کنند تمام پروسه های کاری ما حول این محور میچرخد، یونیت دندانپزشکی.
این که اصلاً یونیت دندانپزشکی چی هست ؟ از چه قسمتهایی تشکیل شده است ؟ اهمیتشان چی هست ؟ و ما باید با این یونیت چه کاری انجام بدیم.
خب پس با من همراه باشید.
آشنایی با اجزاء یونیت دندانپزشکی
با این که با اجزای یونیت دندانپزشکی آشنا بشیم، ببینیم کارائیشان چیه؟ ما باید با آنها چکار کنیم و یک یونیت آماده از دید یک دستیار باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟
با ما همراه باشید.
خب، الان کنار یک یونیت من قرار گرفتم ، میبینید چه یونیت آماده ای هم هست و فقط منتظریم بیمار مراجعه کند به ما، روی یونیت قرار بگیره و دندانپزشک کارش را شروع کند.
یونیتی هست که همه چی داره، مرتبه ، از دید شما شاید این یونیت، یک یونیت کاملاً آمادهای باشه،شرایطش هم مهیا هست تا این که بیمار روی آن قرار بگیره، چه دستیار حرفه ای پشت این قضیه بوده!
خب باید بگم نه! چرا؟
اولین چیزی که ما توی دستیاری به اون اشاره کردیم و یا بهتره اصلاح کنم، کلاً دندانپزشک، دستیار، محیط درمانی هول چه چیزی میگرده؟ هول راحتی بیمار و خدمترسانی به بیمار و این که ما حق بیمار را بهش بدیم.
خب، راحتی بیمار
آیا این یونیت راحته برای این که بیمار روی آن قرار بگیره؟ مسیر براش هموار هست تا راحت بره روی یونیت قرار بگیره ؟ چیزی مانعش نیست؟
خب اولین مشکلی که این یونیت دارد، این هست که:
1_ اگر من به عنوان یک مراجعه کننده میخوام برم روی یونیت قرار بگیرم، الان با چی مواجه شدم؟ با این سینی که وسایل و متریال دندانپزشکی روی آن هست جلوی راه من هست.
2_ چراغ دندانپزشکی: چراغ یونیت که داخل حفره ی دهان بیمار رو برای ما روشن میکنه، برای دندانپزشک روشن میکنه که بتونه کارش رو انجام بده.
خب من اگر بخواهم روی این یونیت قرار بگیرم مطمئناً سر مراجعه کننده به این میخوره، پس راحت نیست!
3_ مورد بعدی، تابوره، اسم این تابوره هست، یا به زبان راحتتر بگم، امروز نمیخواهیم راجبه اصطلاحات مانور بدیم، میخواهیم بیشتر یونیت را بشناسیم .
خب این صندلی که دندانپزشک روش قرار میگیره، خب الان بیمار رد شه، دندانپزشک بشینه،
کدومش اتفاق میافته؟ هیچکدوم. برای این که جاش درست نیست.
خب پس اولین کاری که ما انجام میدهیم راحتی بیمار را به فکرش باشیم، خودمون را بزاریم جای یک بیمار که میخواد روی یونیت قرار بگیره. خب چجوری باید روی یونیت قرار بگیره؟
اول از همه، این که تابوره دندانپزشک ، صندلی دندانپزشک در موقعیتی باشه که عملاً جلوی مسیر راه مراجعه کننده و یا خود دندانپزشک و حتی شما را به عنوان دستیار نگیره. پس دور از یونیت قرار میگیره، اینجا الان فضا باز شد تا حالا من به عنوان یک دستیار، به عنوان یک دندانپزشک با بیمارم میخواهم صحبت کنم، بتونم راحت صحبت کنم، بتونم همش موانع سر راه من قرار نگیره.
مورد بعدی. چرا؟ چرا باید بالا باشه؟ که وقتی بیمار میخواهد بشینه، عملاً برخوردی با این نداشته باشه.
مورد بعدی ، باید سینی عملاً وسایلی که دندانپزشک روی آن وسایلش را دارد برای حالا این که بخواهد درمان رو انجام بده، همیشه باید دور باشه، در این موقعیت قرار بگیره که عملاً مسیر باز شد.
پس حالا یه راحتی برای بیمار درست کردیم. راحت میتونه حداقل تو این فضا میتونه مانو ربده.
ولی هنوز این یونیت یک مشکل دیگه ای داره، یونیت آماده ای نیست، هنوز نمیتوانیم بهش بگیم یونیت دستیاری که آماده کرده یونیت آمادهایی هست. نه!
ما باید همیشه دقت کنیم که، یونیت در حال صفر قرار بگیره. یعنی چه؟ یعنی در مینیمم ارتفاع، در پایینترین حد، به این که راحت بیمار روی یونیت قرار بگیره، راحت پاشو بزاره، قرار نیست بپره،
قرار نیست ارتفاع داشته باشه، پس با علائمی که روی یونیت هست، که همه ی اینا فلش دارند و عملاً به ما نشون داده شده که با این دکمه میره بالا، با این دکمه میاد پایین. با دکمهای که ازتفاع یونیت کم میشه، ما ارتفاع رو به مینیمم خودش میرسونیم و به صورت صفر پشتی یونیت، یعنی جایی که بیمار کمر و گردن و سر را توی اون ناحیه قرار میده باید جوری باشه که به محض این که روی یونیت قرار گرفت، حالت خوابیده نداشته باشه، شاید یه حس ناراحتی به بیمار بده، بیمار معذب باشد.
خب پس ما میایم پشتی یونیت را برمیگردونیم به حالتی که بیمار تقریباً نشسته است، چون من به محض این که بیمار روی یونیت قرار میگیره که نمیخوام سریعاً شروع کنم به درمان، میخوام باهاش یه ارتباط برقرار کنم، صحبت کنم ببینم مشکلش چیه؟
پس باید به این نکته توجه کنیم.
پس فهمیدیم که، متوجه شدیم تا الان که یونیت آماده یعنی چه، ایرادات این یونیت را گرفتیم.
هنوز یه ایراد دیگه دارد!
خب زمانی که یک مراجعه کننده روی یونیت قرار میگیره خیلی دقیقتر و تیزبین تر از ما هست، از چه بابت؟ از این بابت که نکات بهداشتی مخصوصاً، رعایت شده است؟
خب، الان میخوام یه چیزی رو اینجا بهتون نشون بدم، یه لیوان آب نصفه هست، خب اگر خودمون رو بزاریم جای اون مراجعه کننده، میمونیم ؟
آیا این برای مریض قبلی هست؟ برای ما ریختن؟ ماده آن حل شده؟ اصلا چرا این رنگی هست؟ یه ابهامی وجود دارد، حتی اگر این لیوان برای مراجعه کننده ی قبلی نباشه، باز هم ابهام برانگیز است.
خب، پس ما هیچ وقت از وسایل آماده روی یونیت قرار گرفته، استفاده نمیکنیم. وسایل مخصوصاً آنهایی را که یکبار مصرف است، باید جلوی چشم آن مراجعه کننده ما از آن استفاده کنیم و آن را آماده کنیم.
خب، پس ما از این به هیچ عنوان استفاده نمیکنیم. این یک گزینه غلط است، میایم از لیوانی استفاده میکنیم که نو هست، دهانشویه، قرض دهانشویه داخلش هست و به صورت آماده اینجا میذاریم، حتی آب رو هم داخلش نمیریزیم و زمانی که مراجعه کننده روی یونیت قرار گرفت دکمه ی پر شدن آب را میزنیم و به مراجعه کننده میگوییم که قرص دهانشویه داخل آن هست.
خیلی وقتا، خیلی از مراکز از قرص دهانشویه استفاده میکنند، خیلی وقتا هم استفاده نمیکنند ، اگر استفاده میکنیم، حتماً به مراجعه کننده این اطلاع را بدیم که فکر نکنند چیز خاصی داخل اون لیوان هست، چون بالاخره حقشون هست که بدانند.
میگیم که قرص دهانشویه هست، اجازه بدید قرص دهانشویه حل بشه و بعد دهانتان را با آن بشویید که تا پزشک معالجتون قرار بگیره کنارتون و کار درمانیتون رو شروع بکنه.
خب پس به آن نکته هم اشاره کردیم. پس الان 2 نکته ریزهکاری دارد :
1_ یکی این که لیوان نصفه یا آماده شده روی یونیت قرار نگیره.
2_ ما یه باکسی داریم اینجا، که لیوان داخل آن قرار گرفته. این حتماً پر باشه.
زمانی که مراجعه کننده روی یونیت قرار گرفت، ندویین دنبال این که لیوان بده، قرص دهانشویه بده. نه! باید آماده باشه، برداریم، بذاریم، پر کنیم و بگیم که استفاده کنید.
خب. این از این مراحل.
حالا، قبل از این که هر کاری را شروع کنیم، اینو یادتون باشه که همیشه باید از ماسک استفاده کنیم.
براتون اینجا دو عدد دستکش اینجا آماده کردم. دستکشی که نایلونی هست، مشمایی هست و دستکشی که همه باهاش آشنا هستید. مخصوص انجام پروسه های درمانی.
خب. حالا. چرا این دوتاست؟ یادتون باشه قبل از این که هر کاری را بخواین انجام بدید، حتماً دستکش در هنگام آماده سازی یونیت باید دستکش همیشه دستمان باشد ، زمانی که یونیت را می خواهیم آماده کنیم بعد از توجه به راحتی بیمار ، اگر توجه کنیم یونیت یک سری کاور دارد و یک سری جاها پوشیده شده است.
به فرض برای چراغ یونیت از یک سری کاورها استفاده کردیم . چرا ؟
به دلیل اینکه زمانی که دندانپزشک میخواهد کارش را انجام دهد ممکن است دستش آلوده باشد پس زمانی که کاور باشد دندانپزشک دیگر مستقیما به دسته ی چراغ یونیت دست نمی زند به کاور دست می زند .
پس حتما دو دسته ی یونیت کاور داشته باشند .
یک کاور روی یونیت قرار گرفته است که این کاور برای بیماران بر روی صفحه ی اصلی یعنی جایی که بیمار روی آن دراز می کشد قرار می گیرد ، که بیمار نگران کثیفی کفش خود هنگام قرار گیری بر روی یونیت نباشد.
وقتی این کاور را داریم دیگر عملا نگران این موضوع نیستیم و می توانیم اطمینان خاطر را به بیمار بدهیم که راحت بر روی یونیت قرار بگیرند.
یک سری بر روی یونیت قرار دارد جایی که مراجعه کننده ها سرشان را بر روی یونیت قرار می دهند ، دقیقا جایی که گردن روی آن قرار می گیرد . باید دقت شود که این سری برای هر بیمار باید تعویض شود و مختص یک بیمار می باشد .وقتی مراجعه کننده از روی یونیت بلند شد بعد از آن حتما باید سری تعویض شود .
مجددا دسته ای که دارای کاور می باشد استفاده شده است که این کاور دقیقا بر روی دسته ی یونیت قرار می گیرد زیرا شاید دندانپزشک بخواهد به دسته دست بزند و پوزیشنش را تغییر بدهد و عملا این دسته ممکن است آلوده شود پس این کاور را مهیا کردیم که راحت به دسته دست بزنند.
جای کیبورد هایی که برای پوزیشن یونیت و برای تنظیم چراغ و تنظیم آب شستشوی دهان بیمار تنظیمات یونیت هستند.
از کاور هایی چسبی برای این قسمت استفاده می شود که اگر خواستیم پوزیشن یونیت را تغییر دهیم نگران این نباشیم که مستقیما به صفحه ی اصلی دست می زنیم .که اگر بعدا دستمان آلوده باشد میتوانیم کاور را ز روی این بخش جدا کنیم و برداریم.
خیلی از یونیت ها جایی را دارند که عملا عکس های تکی را که میخواهیم بگیریم و ببینیم بر روی آن قرار می دهیم ، بهتر است برای این قسمت هم از این کاورهای چسبی استفاده کنیم ، زیرا ممکن است دندانپزشک بخواهد دست بزند به این قسمت یا عکس را جا به جا کند یا هر تنظیم دیگری و نگران آلودگی دست خود باشد یا الودگی هایی وجود داشته باشد و نگران باشد که دستش را به این قسمت بزند و بعد دستش در دهان بیمار قرار دهد .
درست است که یونیت عاری از هر گونه آلودگی می باشد ولی ما باید حتما درصد ریسک و خطرات را حتما به کمترین حد خود برسانیم .
باید دقت شود که وسایلی که قرار است برای درمان بیمار استفاده شود مثل آنگل ، توربین ، قلم جرم گیری اولا باید چک شود که حتما وجود دارند دوما کاور داشته باشند و از همه مهم تر آنگلی هست که برای یک سری درمان ها استفاده می شود ، کاوری که روی این آنگل قرار گرفته نباید باز باشد ، خود دندانپزشک جلوی بیمار این کاور را باز می کند و آنگل را از آن عبور می دهد و بعد درمان را شروع می کند ، پس باید توجه کنیم که کاور کاملا سالم باشد .
پوار : وسیله ای که سری آن بر روی یونیت طراحی شده است و عملا به وسیله ی آن دندانپزشک دهان مراجعه کننده را می شوید و خشک می کند .
باید توجه داشتیم که پوار را برای دندانپزشک آماده قرار دهیم ، چک کنیم پوار خارج نشود و عملا درون کاور قرار گرفته باشد و مثل بقیه موارد باید کاور آن سالم باشد و دندانپزشک خودشان توسط یه کاور دیگر کاور پوار را سوراخ می کنند و عملا از پوار استفاده می شود و مراجعه کننده متوجه می شود که پوار یک بار مصرف و نو می باشد.
جای ساکشن جایی که بزاق دهان بیمار را عملا کنترل می کند و باید کاور داشته باشد و باید دقت شود که کاورش سالم است و دندانپزشک خودش آن را باز کند و از آن استفاده کند ، یک سری پوار دیگری وجود دارد که نحوه قرار دادن خاص دارد و پوار کمکی برای دندانپزشک یا دستیار می باشد.
نحوه ی نصب کردن پوار بر روی سری :
دستکش ها را بر روی دستکش نایلونی پوشیده زیرا اگر بخواهیم به جایی غیر استریل دست بزنیم یا در پرونده بیمار چیزی را بنویسیم دستکش نایلونی را در می آوریم کارمان را انجام داده و سپس دوباره دستکش را می پوشیم و باعث می شود جای آلوده با جای غیر آلوده در هم نشده باشد .
پوار دو لبه دارد که یک لبه بازی می کند و یک لبه ثابت می باشد ، پوار دو سر دارد:
1_ سری که یک مغزی از آن خارج شده
2_ سری که یک پارچه می باشد و دو تیکه نیست .
سری که دو تیکه می باشد یعنی یک مغزی از آن خارج شده است در سری پوار قرار می گیرد .سری به سمت داخل فشار داده می شود سر پوار درون آن قرار میگیرد و چرخانده می شود و بعد از شنیدن یک صدای قفل شدن نشان دهنده ی جا گرفتن آن می باشد .
باید از درستی آن اطمینان حاصل کنیم اگر سری پوار بدون جا گرفتن بر روی آن قرار دهیم اگر دندانپزشک در هنگام استفاده یک هوا بزند پوار به بیرون پرت می شود پس باید چک شود که سر جایش قرار گرفته باشد .
در نهایت کاور بر روی آن قرار داده می شود و برای استفاده آماده می باشد ولی سری آن پاره نشود و روی یونیت قرار داده می شود .
توجه کنیم اگر هر کاری را درست انجام دهیم و از صحت آن اطمینان داشته باشیم دیگران نگران مشکلات مربوط به پوار و ایرادهای دندانپزشک نیستیم .
پس برای هر کاری فکر کنید و اصول را در نظر بگیرید و خطاها را به صفر برسانید .
روی سینی جایی که وسایل دندانپزشک را قرار می دهیم ، یک سینی یک بار مصرف است که برای هر بار بیمار تعویض می شود و وسایلی که دندانپزشک برای یک معالجه نیاز دارد بر روی این سینی قرار دارد ، احیانا اگر در مطبی یا کلینیکی سینی یک بار مصرف نبود باید بدانیم که این سینی قابل استربل می باشد اگر یک بار مصرف نباشد باید توجه شود فقط برای یک بیمار استفاده شود و بعد از اتمام درمان باید سینی تعویض و استریل شود و از سینی دیگری استفاده شود .
سینی روی یونیت قرار داده می شود .اولین وسیله ای که دندانپزشک استفاده می کند سوند و آینه می باشد . آینه و سوند هم برای چکاب آولیه که اطلاعی نداریم که آیا صد در صد منجر به درمان می شود یا خیر به شکل یک بار مصرف می باشد و بعد از استفاده آینه به سطل زباله و سوند در سفتی باکس انتقتال داده می شود .
سیفتی باکس ( جعبه محافظتی ) چیست ؟
چیزیست که هر وسیله ی نوک تیز و یا شکستنی که باعث آزرده شدن هر قسمت از بدن می شود داخل آن قرار می گیرد که توسط شرکتی که کلینیک دندانپزشکی مورد نظر با آن قرار دارد جمع آوری می شوند.
یک پک موجود است به نام پک اولیه که داخل این پک یک آینه از نوع فلزی که قابل استریل می باشد و سند موجود است که آن نیز فلزی و قابل استریل می باشد و یک پنس ( به وسیله پنس وسایلی مانند گاز، فرز های دندان پزشک و…. را برمیدارید.) می باشد که این پک بر روی یونیت کنار دست دندان پزشک قرار می گیرد.
اگر درمان شروع شد پک را جلوی بیمار باز می کنیم و به داخل پک دست نمیزنیم ، میز مختص دستیار ترالی نام دارد که وسایلی که دندانپزشک از دستیار می خواهد بر روی آن قرار می گیرد.
دستیار یک ست اولیه برای خودش نگه می دارد که درصورت اتفاق سریعا از این پک جدید استفاده شود ، یک موضوع مورد توجه این است که باید این پک ها کاملا بررسی شوند که باز نباشند و یا جایی برای نفوذ هوا وجود نداشته باشد.
نکته: وسیله ای که استریل می شود توسط فردی که در اتاق استریل است، باید نام خودش را بر روی بسته بندی بنویسد و تاریخ پک شدن نیز نوشته شود.
برای دندانپزشک باید ماسک،دستکش بنا بر سایز دست دندانپزشک آماده کنیم.
بر روی ترالی باید تمام وسایل مورد نیاز دندانپزشک قرار گیرد مانند آینه(برای آن که بیمار بتواند از آن استفاده کند و ببیند کدام دندان خراب است و….. )
وسیله ای هست که تمام رول پنبه ها داخل آن قرار می گیرد که این رول پنبه ها همیشه مورد استفاده هستند.اگر شخص دستیار حرفه ای باشد اجازه نمی دهد که دندانپزشک شخصا این وسایل را بردارند بلکه خود دستیار توسط پنس آن را برداشته و داخل سینی مخصوص دندانپزشک قرار می دهد.
جای فرز برای فرزهای مخصوص که برای تراشیدن دندان و…. مورد استفاده هست ، دستیار باید به وسیله پنس فرز مورد نیاز دندانپزشک را برداشته و بر روی یونیت قرار دهد.
و پس از انجام کار دوباره فرز را در جای فرز قرار می دهید و اجازه نمی دهید دندانپزشک با دستان آلوده آن را در جای فرز قرار دهد.
جای گاز که گاز های استریل داخل آن قرار می گیرد. دستیار به وسیله پنس از این محل گاز را برداشته و در اختیار دندانپزشک قرار می دهد.
در درمان کامپوزیت دندان دندانپزشک بنا بر خواسته ی بیمار نیاز به دستگاه لایت کیور دارد که باعث ست کردن موارد ترمیم می شود ، دستیار باید این دستگاه را در کنار خود قرار دهد و چون این دستگاه شارژی می باشد.
دستیار باید از شارژ بودن آن اطمینان داشته باشد و اطلاع داشته باشد و هرگاه دندانپزشک به آن نیاز داشت آن را در اختیار دندانپزشک قرار دهیم.
دستگاه لایت کیور عینک مخصوص دارد که باید عینک مخصوص در اختیار دنداپزشک قرار بگیرد و دندانپزشک به صورت مستقیم به این اشعه نگاه نکند چون یکی از مضرترین اشعه های موجود در درمان می باشد.
عینکی که برای کنترل عفونت می باشد باید همیشه در دسترس باشد و در صورت لزوم حتی در صورت فراموش کردن دکتر آن را در اختیار دندانپزشک قرار دهید.
یکی از وسایلی که بسیار و در اکثر درمان ها استفاده می شود نخ دندان می باشد که باید آن را حتما بر روی ترالی قرار دهید.
نخ دندان معمولا برای تشخیص، چک کردن انتهای درمان و…. استفاده می شود که باید در کنار دستیار همیشه
باشد.
مورد بعدی اسپری لیدوکائین می باشد، اکثر مراجعه کنندگان با تزریق اولیه مشکل دارند که خیلی ازدندانپزشکان از این اسپری به عنوان پیش تزریق استفاده می کنند که مراجعه کننده متوجه درد سوزن نشود.
دو وسیله ای که معمولا در اکثر درمان ها استفاده می شود که کارپیول که ماده تزریقی و سوزن که سوزن ها
شامل دو دسته اند :
1_ سوزن های سرکوتاه
2 _سوزن های سربلند
هر دو نوع سوزن باید در کنار دست دستیار باشد و بنا به خواسته ی پزشک آن را در اختیار پزشک قرار دهد.
یک نکته مهم :
کنار هر یونیت یک وسیله ای هست که این وسیله برای آن است که مراجعه کننده دست خودش را روی آن قرار دهد ولی دستیار باید توجه کند زمانی که مراجعه کننده می خواهد برروی صندلی بشیند این وسیله در کنار صندلی نباشد پایین باشد که مراجعه کننده راحت بشیند و سپس دستیار آن را در جای خود قرار دهد.
