کاربرد لیزر در دندانپزشکی

لیزر دندان نوعی لیزر است که به طور خاص برای استفاده در جراحی های دهان و صنعت دندان پزشکی طراحی و تولید شده است.در ایالات متحده آمریکا، استفاده از لیزر بر روی لثه ها برای اولین بار در اوایل دهه 1990 توسط سازمان غذا و دارو تصویب شد و استفاده از آن روی بافت های سخت تر مانند دندان های استخوان فک پایین در سال 1996 تأیید شده و به تصویب نهایی رسید. چندین نوع از لیزر های دندانی و دهانی با طول موج های مختلف وجود دارند که از آن ها در دندان پزشکی استفاده می شود. این نفاوت طول موج بدان معنی است که هر یک از آن ها برای کاربرد های خاص و مختلفی مناسب هستند.پس با ما همراه باشید تا کاربرد لیزر در دندانپزشکی را برای شما بیان کنیم.

آنچه در ادامه ی مقاله کاربرد لیزر در دندانپزشکی خواهید خواند:

لیزر های مورد استفاده در بافت نرم
لیزر های مورد استفاده در بافت های نرم و سخت
برداشتن پوسیدگی دندان
هزینه لیزر ها
مزایای لیزر ها
تاریخچه

لیزهای مورد استفاده در بافت های نرم:

لیزر های دیود
لیزر های کربن دی اکسید
لیزر های Nd:YAG

طول موج های لیزر دیود در محدوده 810-1100 نانومتر به طور ضعیفی توسط بافت های نرم نظیر لثه ها جذب می شوند و برای برش یا نرمش بافت نرم قابل استفاده نیستند. درعوض، انتهای دیستالفیبرشیش های دیود (توسط جوهر سوخته یا چوب پنبه سوخته و یا غیره) خراشیده می شود. و این کاراکتر توسط پرتو لیزر 810-1100 نانومتر گرم می شود که به نوبه خود نوک فیبر شیشه را نیز گرم می کند. در نتیجه بافت نرم توسط نوک شیشه ای داغ برش خورده وتوسط پرتو لیزر بریده نمی شود.به طور مشابه لیزرNd:YAG نیز برای جراحی بافت های نرم در حفره دهان مانند لثه ها ، دبریدمان سلولی پریودنتال،LANAP، فرنکتومی، بیوپسی و انعقاد محل اهدا کننده پیوند استفاده می شود. طول موج لیزرNd: YAG تاحدی توسط رنگدانه های موجود در بافت مانند هموگلوبین و ملانین جذب می شود. این لیزرها اغلب برای دبریدمان و ضدعفونی پاکت های پریودنتال استفاده می شوند. توانایی انعقادی آنها در تشکیل فیبرین به آنها اجازه می دهد تا کانال ها (pockets) تحت درمان را مهر و موم کنند.لیزر CO2یا لیز های کربن دی اکسید بهترین لیزر جراحی برای بافت نرم است که در آن برش و هموستاز به صورت عکس-حرارتی (تابشی) حاصل می شود.

کاربرد لیزر در دندانپزشکی در بافت های نرم و سخت

لیزر های Er:YAG
لیزرهای کربن دی اکسید
لیزرهای Cr:YSGG

لیزر های اربیم قابلیت استفاده در هر دو بافت های سخت و نرم هستند. آن ها می توانند برای بسیاری از پروسه ها و مراحل دندان پزشکی مورد استفاده قرار گیرند، و حتی امکان انجام مراحل بیشتر بدون بی حسی موضعی رافراهم کنند. لیزر های اربیوم می توانند برای رویه های بافت سخت مانند برش استخوان مورد استفاده قرار گیرند و حداقل صدمات حرارتی و مکانیکی را در بافت مجاور ایجاد کنند. این روش های درمانی برای برش و انجام سایر خدمات بر روی بافت سخت نتیجه های بسیار خوبی را نشان داده است.لیزر های مورد استفاده در بافت نرم از نوع لیزر های اربیم نسبت به لیزرهای CO2 باعث کمتر شدن خونریزی و انعقاد کمتر خون می شوند. لیزر Er.Cr:YSGG در دفع رنگ دانه لثه مؤثر است. لیزر جدید CO2 که در طول موج 9300 نانومتر کار می کند، دارای عملکردی قوی دربافت نرم و سخت است و جدید ترین جایگزین برای لیزرهای اربیم به حساب می آید. لیزر 9300 نانومتری بافت سخت را برش می دهد با دمای بیش از 5000 درجه سانتیگراد، که اغلب منجر به بروز نوری بسیار روشن می شود.

برداشتن پوسیدگی دندان

درسپتامبر 2016 ،همکاری و هم فکری کوکرانیک بررسی منظم از موارد و شواهد موجود ازدرمان و برداشتن پوسیدگی دندان با استفاده از لیزر را، در دندان های کودکان و بزرگسالان، با مته استاندارد دندان پزشکی منتشر کرد. نه آزمایش در سال های 1998 تا 2014 مورد بررسی قرار گرفت، که در کل دارای 662 شرکت کننده بود. این ها شامل سه نوع لیزر مختلف است:Er.Cr:YSGG ، Er:YAG و Nd:YAG .به طور کلی، کیفیت شواهد و موارد موجود پایین بود و به همین خاطر، نویسندگان نتوانستند یک روش از بین روش های از بین بردن پوسیدگی را نسبت به روش های دیگر ارجه دانسته و آن را پیشنهاد دهند. هیچ مدرک و سندی از تفاوت بین یک پارچگی حاشیه یا دوام ترمیم های درج شده وجود نداشت. با این وجود شواهدی وجود دارد که نشان می دهد لیزر درد کمتری ایجاد کرده و نیاز به بیهوشی کمتری نسبت به روش با استفاده از مته دارد. نویسندگان نتیجه گرفتند که برای اثبات سایر موارد به تحقیقات بیشتری نیاز داریم.

هزینه ی دندانپزشکی با لیزر

استفاده از لیزر دندان پزشکی محدود است و هزینه و کارآیی آن یکی از موانع اصلی آن به حساب می آید. هزینه لیزر دندان پزشکی از 4000 تا 130،000 دلار متغیر است، در حالی که یک دریل دندان پزشکی پنوماتیک بین 200 تا 500 دلار قیمت دارد. علاوه بر این لیزر های بافت سخت قادر به انجام برخی اقدامات معمول در معالجه ی حفره ها نیستند.

مزیت کاربرد لیزر در دندانپزشکی

البته این لیزر های دندان هم بدون مزایا نیستند و مزیت های خودشان را دارند. برای مثال استفاده از لیزر می تواند عوارض جانبی بعد از عمل را کاهش داده و نیاز به بیهوشی را نیز کمتر کند. به دلیل حساسیت بافت، بعد از اعمال برخی پروسه ها بر روی بافت نرم، خونریزی کمی بوجود خواهد آمد و البته در روش جراحی به وسیله ی لیزر، ازبروز برخی از خطرات روش های دیگر جراحی، جلوگیری می شود.