پیوند استخوان فک به روش ساندویچ

پیوند استخوان فک برای کاشت ایمپلنت انواع مختلفی دارد. یکی از روش های پیوند استخوان فک، روش ساندویچ می باشد. در سال 1925 یک تقسیم بندی برای انواع بی دندانی مطرح شد، این تقسیم بندی باعث سهولت ارتباط بین دانشجویان و حتی جراحان شد و بی دندانی جزئی را به چهار دسته کلی تقسیم بندی کرد:

1. بی دندانی کلی ناحیه عقبی فک
2. بی دندانی یک طرفه ناحیه عقبی فک
3. بی دندانی یک طرفه بین ناحیه عقبی و ناحیه جلویی
4. بی دندانی در ناحیه جلویی فک

بی دندانی دسته چهارم در فک پایینی ناشی از آسیب دندانی، بیماری‌های مادرزادی، پوسیدگی و بیماری‌های لثه است، از دست دادن دندان‌های جلویی فک پایین، چالش جدی برای متخصصان است و راه کارهایی مثل دندان مصنوعی متحرک و ثابت و پروتز های بر پایه ایمپلنت برای درمان ارائه شده اند، همه این راه کارها در صورتی که به شکل مناسب به کار گرفته شوند نتایج قابل قبولی خواهند داشت.

اما مشکلات پیش بینی نشده مثل التهاب توسط باکتری های اطراف ایمپلنت امکان رخ دادن دارند، در نهایت گزینه مد نظر درمان بی دندانی در فک پایین استفاده از پروتز بر پایه ایمپلنت دندان است.

پیوند استخوان فک به روش ساندویچ چگونه است؟

وقتی دندان از دست می رود تحلیل استخوان شروع می‌شود، در اکثر موارد جبران تحلیل استخوان نیازمند پیوند استخوان فک است تا بتوان کاشت ایمپلنت را انجام داد.

برای جبران استخوان تحلیل رفته در قسمت جلویی فک پایین راه کارهای متفاوتی ارائه شده است، پیوند استخوان از حیوان یا گونه مشابه به همراه دو ممبرین پلی تترافلوئوراتیلن، پیوند استخوان از حیوان یا گونه مشابه بدون ممبرین، روش پیوند استخوان ساندویچ از آن جمله است.

پیوند استخوان از خود شخص یا از همان محل پیوند برداشته می شود، یا از محل دیگری .

موقعیت‌های داخلی مثل تقاطع استخوان‌های فک و انحنای استخوان جانبی هزینه، عوارض و بستری کمتری دارد. حذف عوارض و مشکلات به وجود آمده برای موقعیت اهداکننده استخوان خود فرد، انگیزه ای شد برای ظهور بلوک های استخوانی که از فرد دیگری گرفته می شوند. اما برتری این بلوک های استخوانی نسبت به پیوند استخوان فک  از خود فرد از نظر جوش خوردگی و بازسازی بهتر همچنان مورد بحث است.

بازسازی استخوان فک برای ایمپلنت

تمرکز این پژوهش بر روی پیوند استخوان از فرد دیگری برای جبران استخوان تحلیل رفته در ناحیه جلویی فک پایین است. در ضمن بعد از پیوند استخوان قرار است پروتز بر پایه ایمپلنت نصب شود.

ابتدا پیوند در ناحیه مرزی استخوان شروع می شود، بعد از بی حسی موضعی، برشی در بافت کراتینی و در ادامه برشی در دندان های کناری انجام می شود.

برش های عمودی بین دو دندان کناری انجام شده و مراقبت از آسیب دیدگی عصب های روانی نیز صورت می گیرد. بلوک استخوانی اهدایی، در مکان مورد نظر قرار گرفته و سپس پیچ می شود تا محکم شود، و آن جا را بپوشاند. سپس بر روی آن ممبرین قرار گرفته، در نهایت ناحیه برش داده شده بخیه زده می شود.

پس از گذشت 6 ماه برش مجدد انجام شده و پیچ ها خارج می شوند و برش دیگری برای کاشت ایمپلنت انجام می گیرد، در نهایت تاج های دندان سرامیک پس از انجام فرآیند هیلینگ و قرارگیری اباتمنت نصب می شوند. پس از نصب، هر 3 ماه بیمار برای بررسی محکم بودن اجزا، موقعیت دقیق ایمپلنت و عدم جابجایی آن و بهبود بهداشت دهانی به پزشک مراجعه می‌کنند.

به طور کلی 24 بلوک استخوانی برای 14 بیمار در این پژوهش پیوند زده شد. میانگین سنی بیماران 38 سال بود، میانگین افزایش عمودی استخوان 5 میلیمتر و افقی 2 میلیمتر گزارش شد. 26 ایمپلنت استفاده شد و میزان موفقیت بلوک استخوانی و ایمپلنت به ترتیب 91 درصد و 100 درصد بود. استخوان جدید شکل گرفته، باقیمانده مواد پیوند استخوان  فک و بافت های نرم همگی در محل پیوند شده مشاهده شدند.

نفوذ هیچگونه التهاب و عفونتی در آن ناحیه مشاهده نشد. 17 درصد باقیمانده ماده پیوند استخوان فک، 42 درصد استخوان جدید و 41 درصد مغز استخوان وجود داشت.

نتایج این پژوهش هم از نظر عملکردی و هم زیبایی موفقیت آمیز بودند. یکی از علت‌های آن استفاده از بلوک استخوانی از فرد دیگری است که پتانسیل بالایی برای پیوند استخوان دارد. اگرچه روش‌های دیگر، قدرت پیوند بیشتری در جهت عمودی و افقی دارند اما میزان موفقیت آن‌ها قابل پیش بینی نیست. علی رغم نتایج آزمایشگاهی موفق با این بلوک استخوانی هنوز از نظر علمی ، میزان تکرار پذیری موفقیت آن ثابت نشده است.

پیش بینی طولانی مدت و پایداری حجم پیوند شده، موضوعات مورد سوال هستند. عامل مهم دیگر میزان حساسیت، روش و مشکلات و عوارض آن است. با در نظر گرفتن همه این موارد، هیچ کدام از روش های پیوند استخوان برتری نسبت به هم ندارند.

استفاده از این بلوک استخوانی با برخی مشکلات و عوارض در بافت های نرم و سخت همراه بود. مشکلات پیش آمده در بافت نرم، به این شکل نیست که حتما پیوند با شکست مواجه شود. چرا که با استفاده از ژل کلروهگزیدین می توان جلوی آن ها را گرفت.

میزان برش در این روش زیاد است، و باید به آن توجه کرد. پوشاندن ریشه برش داده شده سخت است و نتایج آن قابل پیش بینی نیست. تمامی ایمپلنت های کاشته شده در این پژوهش فرآیند جوش خوردن را با موفقیت گذرانده اند . هر دو روش کاشت فوری و با تاخیر ایمپلنت انجام شد و میزان موفقیت آن ها 61 تا 100 درصد و 75 تا 98 درصد به ترتیب گزارش شد.

پس پیوند استخوان با این بلوک برای درمان بی دندانی در قسمت جلویی فک پایین امیدوارکننده اما بررسی های طولانی مدت و علمی باید همچنان در دستور کار باشد.

در این پژوهش از تکنیکی استفاده شد که امکان دسترسی به ترکیب درصد استخوان را فراهم می کرد.

پیوند استخوان فک با این بلوک و کاشت ایمپلنت با تاخیر باعث افزایش تولید استخوان جدید به همراه افزایش سرعت ادغام ایمپلنت و استخوان می شود.
قبل از تصمیم گیری راجع به نوع جراحی روش های مختلف با مشورت پزشک باید بررسی شوند و همه جوانب آن ها بسته به نوع بیمار بررسی شوند.