ایزوله کردن دهان چیست و چگونه انجام میگیرد

ایزوله کردن دهان چیست و چگونه انجام میگیرد

ایزوله کردن دهان یک از مواردیست که تیم دندانپزشکی برای بالا بردن کیفیت سطح درمان از آن استفاده میکند. اینکار بوسیله ساکشن دندانپزشکی انجام شده و در تمامی مراحل درمان بصورت محدود و نامحدود انجام میگیرد. برای اینکه بیمار بزاق آلوده به خون و یا مواد ترمیمی دندانپزشکی را بی اختیار قورت ندهد نیاز است که محیط دهان و دندان بیمار ایزوله شود.

داخل دهان بیمار بطور طبیعی بزاق وجود دارد هنگام درمان مواد ترمیمی و خون آبه نیز با آن ترکیب میشود. تیم دندانپزشکی با ایزوله کردن محیط دهان و دندان بوسیله ساکشن دندانپزشکی ناحیه مورد نظر یا کل دهان را پاکسازی میکند. بزاق ، مواد ترمیمی ، خون و اب دهان توسط ساکشن کشیده شده و محیط دهان هم برای دندانپزشک دید بهتری پیدا کرده و هم تمامی مراحل درمان با کیفیت بالاتری انجام گیرد.

شستشوی دهان و انواع آن

شستشوی دهان به دوصورت انجام میگیرید. شستشویی که بصورت محدود انجام گرفته و فقط مربوط به دندانی میشود که دندانپزشک قصد انجام درمان را بروی آن دارد. بطور مثال حفره ای در دندان که قرار است بازسازی گردد و یا پوسیدگی که ترمیم می شود. این موارد مربوط به شستشوی تک دندان و یا همان شستشوی محدود می باشد.

اما نوع دیگری از شستشوی دهان که بصورت نامحدود انجام میگیرد. اصولا این نوع شستشو پس از پایان کار انجام شده و هدف آن پاکسازی دهان بیمار از مواد ترمیمی و خونریزی حاصل از جراحی میباشد. همچنین بیمار پس از پایان کار درمان از یک شستشوی کامل حس خوبی پیدا میکند.

روش شستشوی دهان

برای شروع یک شستشوی محدود  دستیار سعی میکند با تعیین محدوده شستشو شرایط دید بهتری را برای دندانپزشک فراهم کند. دستیار دندانپزشک آب را بصورت مقطعی در محل مورد نظر با دقت توسط لوله مخصوص جاری میکند. سپس شروع به شستشوی محدود بروی دندان و محدوده کوچک اطراف می کند. پس از شستشوی محل مورد نظر لوله ساکشن را داخل دهان قرار داده و آب دهان را کاملا تخلیه میکنیم.

زمانی که درمان بیمار پایان گرفت  نوبت به شستشوی کامل دهان می رسد. دستیار دندانپزشک با اسپری کردن آب در کل دهان بیمار شستشوی نامحدود و کامل دهان بیمار بزاق ، مواد ترمیمی و خون آبه داخل دهان بیمار را شستشو داده و سپس با لوله ساکشن تخلیه میکند.

ایزولاسیون با ساکشن

یکی از موارد برای ایزولاسیون، ساکشن میباشد. ساکشن از ابتدای درمان داخل دهان بیمار قرار گرفته و باعث میشود که بیمار آب دهان خود را قورت ندهد. مکش بزاق و آب دهان توسط ساکشن انجام میگیرد. انواع ساکشن و قرارگیری آنها در دهان مباحثی است که در ادامه این مبحث آموزشی در مورد آنها صحبت میکنیم.

انواع ساکشنها و قابلیت آنها

یکی از ساکشن های که بطور معمول در کلینیک دندانپزشکی مدرن مورد استفاده قرار میگیرد ساکشن یکبار مصرف می باشد. ساکشنهای پلاستیکی که برای هر بیمار بشکل خاص گذاشته میشود. قابلیت انعطاف پذیری و شکلگیری بصورت عصا رو دارد این خاصیت باعث قرار گیری خوب در گوشه دهان بیمار شده و عمل مکش را براحتی انجام میدهد. ساکشن پهن تر با قابلیت مکش بالاتر که در جراحی های دندانپزشکی مورد استفاده قرار میگیرد. لازم بذکر است که ساکشن های فوق قابل اتوکلاو کردن و استریل کردن نیست.

نوع دیگری از ساکشن از جنس stainless steel که فلزی بوده و قابل استریل میباشد. این ساکشن فقط مخصوص یک بیمار بوده و طی مراحل درمانی اتوکلاو شده و مراحل CSR  را طی کرده و برای همان بیمار استفاده میشود. لازم بذکر است پس از پایان درمان هر بیمار مراحل استریل و اتوکلاو بشکل کامل در اتاق CSR  انجام شده و برای بیمار بعدی آماده میگردد.

تصاویر و جزئیات انواع ساکشنها

سه نوع ساکشن در تصویر زیر مشاهده میکنید که به بررسی آنها میپردازیم.

نوع اول ساکشن پلاستیکی و یکبار مصرف است و برای یک بیمار استفاده میشود. بر حسب شرایط قرارگیری براحتی انعطاف پزیر بوده و به شکل خاص عصا درآمده تا عمل تخلی را براحتی انجام دهد.

نوع دیگر ساکشن دندانپزشکی پهن تر با قابلیت مکش بالاتر که در جراحی های دندان و دهان مورد استفاده قرار میگیرد. این ساکشنها نیز یکبار مصرف بوده و در سایزهای مختلفی ( برحسب قطر در اندازه های 10، 11 ، 12 و…) موجود میباشد. ویژگی بارز این ساکشن مکش بیشتر و قوی تر میباشد که دستیار دندانپزشک بصورت مستقیم ساکشن را انجام می دهد. این نوع ساکشن قابلیت انعطاف نداشته و فقط در قسمت سر آن خمیدگی وجود دارد که دستیار با استفاده از آن نقاط مختلف داخل دهان را ساکشن میکند.

ساکشن فلزی با قابلیت اتوکلاو و استریل کردن ، همانطور که در توضیح این نوع ساکشن قبلا ذکر شده مراحل استریل و اتوکلاو پس از پایان هر درمان بطور کامل در اتاق CSR  انجام شده و برای بیمار بعدی آماده میگردد.  این نوع سکشن نیز توسط دستیار دندانپزشک بصورت دستی هدایت شده و قابلیت قرارگرفتن ثابت در دهان بیمار را ندارد.

آموزش استفاده از ساکشن ها

در ابتدا این نکته لازم بذکر است دستیار دندانپزشک باید در نظر داشته باشند که دندانپزشک راست دست یا چپ دست میباشد. بسته به این مورد موقعیت ساکشن نیز باید هماهنگ و هم راستا با وضعیت دست دندانپزشک باشد. بدین ترتیب که اگر دندانپزشک راست دست بود ساکشن در سمت راست و اگر چپ دست بود در ساکشن در سمت چپ دندانپزشک قرار بگیرد.

برای شروع ساکشن را بشکل عصایی درآورده ( برای نوع یکبار مصرف منعطف ) و در حین انجام درمان داخل دهان و در سمت مخالف محلی که درمان در حال انجام است قرار می دهیم. در این حالت سر بیمار را کمی کج کرده تا مایع و مواد ترمیمی در دهان بیمار به سمتی که میخواهیم ساکشن را قرار دهیم هدایت و جمع شود. محل قرارگیری ساکشن برای مکش بهتر مایعات اهمیت ویژه ای دارد.

فضای بین غشای داخلی دهان و لثه یکی از محل های مناسب قرار گیری ساکشن میباشد. محل دیگر داخل دهان و زیر زبان است ، این حالت زمانی بکار می آید که دندانپزشک مشغول درمان دندانهای جلو می باشد. در این حالت دستیار میتواند همزمان لوله ساکشن را پشت دندانهای جلو و زیر زبان قرار داده و مکش مایعات را انجام دهد.

نکاتی برای انجام ساکشن بهتر 

• روش انجام ساکشن در حین درمان و در نظر گرفتن حس و حال بیمار اهمیت ویژه ای دارد. بطور مثال حتی المکان سر لوله ساکشن را به عمق دهان نبرده تا موجب حالت تهوع در بیمار نشویم.
• همیشه در جهت مخالف محل درمان ساکشن را انجام دهیم و از ایجاد تداخل درمان و ساکشن بپرهیزیم.
• فضای بین لثه و غشای درونی دهان را گاهی با لوله ساکشن تخلیه کنید. اینکار از جمع شدن مایعات در این محل جلوگیری می کند.

روشهای بدست گیری ابزار ساکشن 

دو روش و حالت برای بدست گرفتن ساکشن دندانپزشکی در دست وجود دارد. روش خودکاری گرفتن ساکشن ( Pen Grasp)    که دستیار دندانپزشک ساشکن را به حالت خودکار بدست گرفته و کار مکش را انجام میدهد. روش دیگر (Thump to nose grasp)    می باشد که دستیار در این حالت شصت خود را در انتهای ساشکن گرفته و با چهار انگشت دیگر بدنه ساکشن را میگیرد و شروع به انجام مکش می کند. انتخاب یکی از روشهای فوق بسته به شرایط  دهان و دندان در اختیار دستیار دندانپزشک می باشد.

نکته پایانی : با توجه به اهمیت ساکشن در ایزوله کردن دهان و دندان و القای یک حس خوب به بیمار لازم است تمرین لازم را برای انجام یک ساکشن خوب داشته باشیم. شما دوست گرامی که این مقاله آموزشی را مطالعه کردید همواره میتوانید از بخش نظرات سوالات خود را مطرح بفرمایید.